[۱۵۴] تغییر دادن نام پدر
س: اگر کسی به خاطر مصلحتی دنیوی از روی جهالت اسم پدرش را تغییر دهد حکمش چیست؟
ج: جایز نیست که کسی به خاطر مصلحتی دنیوی اسم پدرش را عوض کند، چون آنچه او آن را مصلحت می‌پندارد یا این است که او با این کار می‌خواهد مقام و جایگاه خود را با نسبت دادن به پدری دیگر بالا ببرد و این یک گناه کبیره است، چون این عمل دروغ و فریب است و فرد با نسبت دادن خود به کسی دیگر، پدرش را تحقیر می‌کند.
یا اینکه او این کار را به خاطر آن انجام می‌دهد که می‌خواهد از این طریق، مال یا ثروت یا حکومتی یا چیزی دیگر به دست آورد که این کار هم از گناهان کبیره است، زیرا در حقیقت این یک دروغ و فریب و خوردن اموال به ناحق است. و این کار مساوی است با تغییر دادن نسب و یا اینکه رفته رفته به تغییر نسب می‌انجامد.
با این کار فرد آنچه را که الله حلال نموده حرام می‌کند و آنچه را حرام کرده حلال می‌نماید. در مورد اموری چون نکاح و اموال سایر موارد که در برگیرنده فساد بزرگی است. ابوذر س از پیامبر ج روایت می‌کند که فرمود: «لَيْسَ مِنْ رَجُلٍ ادَّعَى لِغَيْرِ أَبِيهِ وَهُوَ يَعْلَمُهُ إِلَّا كَفَرَ» [۱۴۲۱] «هر کسی در حالی که پدرش را می‌شناسد، خودش را به غیر از پدرش نسبت دهد، کفر ورزیده است».
سعد بن ابی وقاص س از پیامبر ج روایت می‌کند که فرمود: «مَنْ ادَّعَى إِلَى غَيْرِ أَبِيهِ وَهُوَ يَعْلَمُ أَنَّهُ غَيْرُ أَبِيهِ فَالْـجَنَّةُ عَلَيْهِ حَرَامٌ» [۱۴۲۲] «هر کسی خودش را به غیر از پدرش نسبت دهد بهشت بر او حرام است».
و از ابوهریره س روایت است که پیامبر ج فرمود: «لَا تَرْغَبُوا عَنْ آبَائِكُمْ فَمَنْ رَغِبَ عَنْ أَبِيهِ فَهُوَ كُفْرٌ» [۱۴۲۳]. «نسبت به پدران خود بی‌علاقه نباشید و از آنان رویگردانی نکنید. هر‌کس به پدرش بی‌علاقه باشد کفر ورزیده است».
پس پیامبر ج کسی را که خودش را به غیر از پدرش نسبت دهد، سخت هشدار داده و کار او را کفر نامیده است، و فرموده که بهشت بر چنین کسانی حرام است. بنابراین کسی که چنین کاری کرده باید از این کار دست بکشد و توبه کند و از خداوند طلب آمرزش نماید.
وبا لله التوفیق، وصلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم
فتاوای انجمن دائم پژوهش‌‌های علمی و افتا (۲۰/۳۷۲)
[۱۴۲۱] بخشی از حدیثی که بخاری در (۳۵۰۸) روایت کرده و مسلم در (۶۱). [۱۴۲۲] بخاری (۴۳۲۶-۶۷۶۶) و مسلم (۶۳). [۱۴۲۳] احمد (۲/۵۲۶) و بخاری (۶۷۶۸) و مسلم (۶۲).