فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۳۷] جواز پرداخت مال زکات به صورت مواد خوراکی، پوشاک و غیره

س: آیا پرداخت مال زکات به صورت‌‌های دیگری مانند خوراک، پوشاک و... که خریداری می‌شود و به مستحقان زکات داده می‌شود، جایز است؟ و آیا جایز است که بخشی از مال زکات را به نزدیکان خود اختصاص دهیم؟ لطفاً مراتب قرابت و نزدیکی را بیان کنید.

ج: بهتر است که زکات هر جنسی را از خود همان جنس پرداخت کرد، مگر اموال تجاری که از این قاعده مستثنا هستند و بایستی زکات قیمتشان به صورت نقدی پرداخت شود. لیکن اگر زکات دهنده احساس کرد که فقیری نیاز مبرم به لباس، نفقه و کالای دیگری دارد، در این صورت چنین کاری جواز دارد.

زکات به کسانی داده می‌شود که الله تعالی آن‌‌ها را در قرآن بیان کرده است، هرچند که از خویشاوندان و نزدیکان زکات دهنده باشد، چه بسا دادن مال زکات به نزدیکان در صورت پرهیز از پارتی بازی و حمایت بی‌جهت افضل است. امّا پرداخت زکات به کسانی که می‌توانند از زکات دهنده ارث ببرند و نیز به اصول و فروع جایز نیست؛ مانند: پدر، پدر بزرگ، فرزندان و فرزندِ فرزندان و...

شیخ ابن جبرین- فتاوای زکات- جمع و ترتیب: محمد المسند. ص (۶۶)