فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۵۹] برخی از مفاسد اختلاط

س: آیا جایز است که دختر جوان همراه با مردان در یک مکان کار کنند، و دختران دیگری نیز در آنجا باشند؟

ج: به نظر من نباید زنان و مردان در کار دولتی یا کار شرکت‌‌های خصوصی و یا در مدارس دولتی و غیر دولتی در کنار هم باشند؛ چون قاطی بودن زن و مرد باعث مفاسد زیادی می‌شود، حتی اگر چیزی رخ ندهد جز اینکه زن‌ها حیا و شرم را از دست می‌دهند و هیبت مردان از بین می‌رود؛ چون وقتی زن و مرد قاطی شوند مردان پیش زن‌ها هیبتی نخواهند داشت و زنان از مردان حیا نخواهند کرد.

اختلاط بین مرد‌ها و زن‌ها بر خلاف مقتضای شریعت اسلامی و بر خلاف شیوه سلف صالح است. آیا نمی‌دانید که پیامبرج در نماز عید برای زن‌ها مکان مخصوصی مشخص می‌نمود، و آن‌‌ها با مردان قاطی نمی‌شدند؟! چنان که در حدیث صحیح آمده است: «أن النبي حين خطب في الرجال نزل وذهب للنساء فَوَعَظَهُنَّ وَذَكَّرَهُنَّ [۱۹۷۹]. «پیامبرج وقتی در میان مردان سخنرانی کرد، از منبر پائین آمد و رفت برای زن‌ها موعظه گفت و به آن‌‌ها تذکر داد».

این روایت دلالت می‌کند که زن‌ها سخنرانی پیامبر ج را نمی‌شنیدند و اگر می‌شنیدند کاملاً همه سخنان ایشان را متوجه نمی‌شدند؛ مگر نمی‌دانید که پیامبرج فرموده است: «خَيْرُ صُفُوفِ الرِّجَالِ أَوَّلُهَا، وَشَرُّهَا آخِرُهَا، وَخَيْرُ صُفُوفِ النِّسَاءِ آخِرُهَا، وَشَرُّهَا أَوَّلُهَا [۱۹۸۰]. «بهترین صف‌‌های زنان (در نماز) آخرین صف‌‌ها هستند و بدترین آن، صف‌‌های اول می‌باشند، و بهترین صف‌‌های مردان اولین صف‌‌ها هستند و بدترین آن، آخرین صف‌‌ها می‌باشند؟!».

چون صف‌‌های اول زن‌ها به مرد‌ها نزدیکند، از این رو بدترین صف‌‌ها هستند، و صف‌‌های آخر زن‌ها از مرد‌ها دور هستند، از این رو بهترین می‌باشند. پس وقتی در عبادتی که بین زنان و مردان مشترک است حکم چنین است، در مورد چیز‌های دیگر که عبادت نیستند چه فکر می‌کنید؟!

مشخص است که انسان در حالت عبادت از مسایل غریزه جنسی بسیار به دور است، پس اگر اختلاط در غیر از عبادت باشد چگونه خواهد بود؟! شیطان در بدن انسان مانند خون در رگ‌ها جریان دارد، پس بعید نیست که به سبب اختلاط فتنه و شرّ بزرگی ایجاد می‌شود.

من برادران را به این فرا می‌خوانم که از اختلاط دوری جویند و بدانند که این امر زیان بارترین چیز‌ها برای مردان است، چنان که پیامبر ج می‌فرماید: «مَا تَرَكْتُ بَعْدِي فِتْنَةً أَضَرَّ عَلَى الرِّجَالِ مِنْ النِّسَاءِ [۱۹۸۱]. «بعد از خودم فتن‌های مضرتر برای مردان از زن‌ها به جا نگذاشته ام».

ما به حمد الله مسلمان هستیم و ویژگی خاصی داریم که باید با آن از دیگران متمایز باشیم و باید خدا را ستایش کنیم که با اعطای این ویژگی و فضیلت بر ما منّت نهاده است، و بدانیم که ما پیرو شریعت خداوند حکیم هستیم که می‌داند چه چیزی به صلاح بندگان و سرزمین است. بدانیم که آنانی که از راه خدا و از شریعت الهی گریخته‌اند بر گمراهی می‌باشند و کارشان به فساد می‌انجامد، از این رو می‌شنویم که ملتهائی که زنان و مردانشان قاطی هستند؛ اکنون تلاش می‌کنند تا در حد ممکن از این مصیبت ر‌هایی یابند، اما چگونه می‌توانند با این مسئله بر خورد کنند. از خداوند می‌خواهیم که ما و سرزمین ما را از هر فتنه و شرّی حفاظت کند.

الشیخ ابن عثیمین- مجلة الدعوة (۳/۲/۱۴۱۴)هـ

[۱۹۷۹] البخاری (۹۸) و أطرافه عنده، و مسلم (۸۸۵،۸۸۴). [۱۹۸۰] تخریج در فتوای سابق گذشت. [۱۹۸۱] تخریج در فتوای سابق گذشت.