فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۳۵] شیطان و چگونگی فریب دادنش

س: هر یکی از ما می‌داند که شیطان تا چه‌اندازه دشمن انسان است، پس شیطان چگونه در یک وقت افراد زیادی را فریب می‌دهد و حال آنکه شیطان فرزند ندارد و ازدواج هم نکرده است؟

ج: شیطان یکی نیست، بلکه شیطآن‌‌ها زیادند، خداوند متعال می‌فرماید: ﴿أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ﴾ [الکهف: ۵۰]. «آیا [با این حال] او و نسلش را به جاى من دوستان خود مى‏گیرید و حال آنکه آن‌‌ها دشمن شمایند».

هر انسانی شیطانی همراه دارد که او را به کار‌های زشت فرمان می‌دهد، اما هر کسی را که خداوند حفاظت کند به قدرت الهی مصون می‌ماند. شما باید از تمام کارهائی که شیطان شما را به آن دستور می‌دهد بپرهیزی، چون خداوند می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمۡ عَدُوّٞ فَٱتَّخِذُوهُ عَدُوًّاۚ إِنَّمَا يَدۡعُواْ حِزۡبَهُۥ لِيَكُونُواْ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلسَّعِيرِ٦﴾ [فاطر: ۶]. «در حقیقت‏ شیطان دشمن شماست ‏شما [نیز] او را دشمن گیرید [او] فقط دار و دسته خود را مى‏خواند تا آن‌‌ها از یاران آتش باشند».

اگر بگوئی: شیطان به چه چیزی دعوت می‌دهد؟ می‌گوئیم: به منکر و زشتی دعوت می‌دهد، چون خداوند می‌فرماید: ﴿ٱلشَّيۡطَٰنُ يَعِدُكُمُ ٱلۡفَقۡرَ وَيَأۡمُرُكُم بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ وَٱللَّهُ يَعِدُكُم مَّغۡفِرَةٗ مِّنۡهُ وَفَضۡلٗاۗ﴾ [البقرة: ۲۶۸]. «شیطان شما را از تهیدستى بیم مى‏دهد و شما را به زشتى وامى‏دارد؛ (ولى‏) خداوند از جانب خود به شما وعده آمرزش و بخشش مى‏دهد».

الله تعالی می‌فرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ وَمَن يَتَّبِعۡ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَإِنَّهُۥ يَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِۚ﴾ [النور: ۲۱]. «اى کسانى که ایمان آورده‏اید پاى از پى گامهاى شیطان منهید و هر‌کس پاى بر جاى گامهاى شیطان نهد [بداند که] او به زشتکارى و ناپسند وا مى‏دارد».

پس در مورد هر چیزی که احساس کردی به آن تمایل داری و حرام است بدان که کار شیطان است، بنابراین باید از آن دوری کنی، چون خواسته دشمن تو می‌باشد، و دشمن، تو را به چیزی که به خیر تو باشد فرمان نمی‌دهد.

الشیخ ابن عثیمین-من فتاواه- إعداد: أشرف بن عبد المقصود (۲/۹۶۶).