[۲۸۳] جواز گرفتن عکس در موارد ضروری
س: مردم در جاهایی همچون کارت شناسایی، شناسنامه، گواهینامهی رانندگی، تأمین اجتماعی، آزمون ورودی مدارس و دانشگاهها و صدور ویزا مجبورهستند از عکس استفاده کنند. آیا عکس در ضرورتهایی همچون مسایل فوق جایز است؟ و اگر جایز نیست کارمند این گونه مشاغل چه کند؟ آیا کار خود را ترک کند یا خیر؟
ج: گرفتن عکس حرام است؛ چون در احادیث صحیح از پیامبر ج ثابت است که کسانی را که تصویر میکشند، لعنت کرده و خبر داده که آنان در سختترین عذاب هستند. زیرا تصویر وسیلهای بهسوی شرک است و در آن مشابهت با خلقت و آفرینش باری تعالى است. ولی در موارد ضروری همچون عکسِ شناسنامه، پاسپورت، سنجش، اقامت یا امثال آن، انسان اجازهی استفاده از عکس را بهاندازه ضرورت دارد. اگر شخصی کارمند است و این کار جزو وظایف اداری اوست و هیچ راه گریزی ندارد یا کارش برای مصالح عمومی سودمند است و مصالح جز با آن انجام شدنی نیست. بنا به گفته الله تعالى در حد ضرورت اجازه دارد.
الله تعالى میفرماید: ﴿وَقَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِ﴾ [الأنعام: ۱۱۹]. «و الله تعالى آنچه را بر شما حرام بوده، بیان کرده است مگر این که ناچار باشید».
و بالله التوفیق. و صلی الله علی نبینا محمد وآله و صحبه و سلّم.
انجمن دائم پژوهشهای علمی وافتا (۱/۴۹۴)