فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۳۸] حکم کسی که وفات کند در حالی که مرتکب گناه کبیره است

س: خداوند متعال می‌فرماید: ﴿ٱلزَّانِيَةُ وَٱلزَّانِي فَٱجۡلِدُواْ كُلَّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا مِاْئَةَ جَلۡدَةٖۖ﴾ [النور: ۲]. «هر یک از زن و مرد زناکار (مومن، عاقل، حرّ، و ازدواج ناکرده) را صد تازیانه بزنید».

الله تعالی می‌فرماید: ﴿وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ثُمَّ لَمۡ يَأۡتُواْ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجۡلِدُوهُمۡ ثَمَٰنِينَ جَلۡدَةٗ﴾ [النور: ۴]. «کسانی که به زنان پاکدامن نسبت زنا می‌دهند، سپس چهار گواه نمی‌آورند، بدیشان هشتاد تازیانه بزنید».

الله تعالی می‌فرماید: ﴿وَٱلسَّارِقُ وَٱلسَّارِقَةُ فَٱقۡطَعُوٓاْ أَيۡدِيَهُمَا جَزَآءَۢ بِمَا كَسَبَا نَكَٰلٗا مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ٣٨﴾ [المائدة: ۳۸]. «دست مرد دزد و زن دزد را، به کیفر عمل‏کنندگان! که انجام داده‏اند)! بعنوان یک مجازات الهی، قطع کنید! و خداوند توانا و حکیم است».

کسانی که مرتکب چنین گناه کبیر‌های شده‌اند، و احکام بر آن‌‌ها اجرا نشده است و بدون توبه می‌میرند، خداوند روز قیامت در مورد آنان چه حکمی می‌کند؟

ج: الحمد لله وحده، والصلوة والسلام علي رسوله وصحبه.. وبعد:

عقیده اهل سنت و الجماعت این است که هر کسی از مسلمین که با اصرار بر گناهی از گناهان کبیره همچون زنا، تهمت زدن و دزدی بمیرد تحت اراده و خواست خداوند است، اگر بخواهد او را می‌آمرزد و اگر بخواهد او را به خاطر گناهش عذاب می‌دهد و سر انجام به بهشت می‌رود، چون خداوند می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَغۡفِرُ أَن يُشۡرَكَ بِهِۦ وَيَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَن يَشَآءُۚ﴾ [النساء: ۴۸]. «خداوند (هرگز) شرک را نمی‏بخشد و پایین‏تر از آن را برای هر‌کس که (بخواهد و شایسته بداند) می‏بخشد».

به دلیل احادیث صحیح متواتری که بر این امر دلالت می‌نمایند که گناهکاران موحّد از دوزخ بیرون خواهند آمد، و به دلیل روایت عبادة بن صامت س که می‌گوید: نزد پیامبر ج بودیم که ایشان فرمود: «أَتُبَايِعُونِي عَلَى أَنْ لَا تُشْرِكُوا بِاللَّـهِ شَيْئًا وَلَا تَزْنُوا وَلَا تَسْرِقُوا؟». «آیا با من بیعت می‌کنید بر اینکه با خداوند چیزی را شریک نکنید، زنا نکنید و دزدی نکنید؟». پیامبر ج آیه‌ی نساء [۱۶۹۰] را خواند: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ إِذَا جَآءَكَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ يُبَايِعۡنَكَ عَلَىٰٓ أَن لَّا يُشۡرِكۡنَ بِٱللَّهِ شَيۡ‍ٔٗا﴾ [الممتحنه: ۱۲]. «ای پیغمبر! هنگامی که زنان مومن، پیش تو بیایند و بخواهند با تو بیعت کنند و پیمان ببندند بر اینکه: چیزی را شریک خدا نسازند».

و فرمود: «فَمَنْ وَفَى مِنْكُمْ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّـهِ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا فَعُوقِبَ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْهَا شَيْئًا مِنْ ذَلِكَ فَسَتَرَهُ اللَّـهُ فَهُوَ إِلَى اللَّـهِ: إِنْ شَاءَ عَذَّبَهُ وَإِنْ شَاءَ غَفَرَ لَهُ [۱۶۹۱]». «پس هر کسی به بیعت خود وفا کند پاداش او بر خداوند است، و هر کسی مرتکب گناهی شد و مجازات گردید، مجازات، کفّاره گناهش می‌باشد، و هر کسی که مرتکب گناهی گردید و خداوند پرده او را پوشید، کار او با خداست اگر بخواهد او را عذاب می‌دهد و اگر بخواهد او را می‌آمرزد».

فتاوی اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة و الإفتاء (۱/۵۰۳).

[۱۶۹۰] قال ابن حجر فی«الفتح» (۸/۶۴۰): (أي آية بيعة النساء و هي: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ إِذَا جَآءَكَ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ يُبَايِعۡنَكَ عَلَىٰٓ أَن لَّا يُشۡرِكۡنَ بِٱللَّهِ شَيۡ‍ٔٗا﴾ [الممتحنه: ۱۲]. [۱۶۹۱] البخاری (۴۸۹۴)، و من عدة طرق؛ منها بغیر هذا اللفظ برقم: (۱۸و ۳۸۹۲و ۳۸۹۳و ۶۷۸۴و ۶۸۰۱و ۶۸۷۳و ۷۱۹۹و ۷۲۱۳و ۷۴۶۸).