فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

فهرست کتاب

[۱۵] مثال زدن با آیات قرآنی اشکالی ندارد

[۱۵] مثال زدن با آیات قرآنی اشکالی ندارد

س: از بسیاری از برادران می‌شنویم که برای مثال زدن آیات قرآنی را به کار می‌گیرند. مثل آیه: ﴿لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ٧ [الغاشیة: ۷] «فربه نمی‌کند و گرسنگی را برطرف نمی‌نماید».

﴿۞مِنۡهَا خَلَقۡنَٰكُمۡ وَفِيهَا نُعِيدُكُمۡ وَمِنۡهَا نُخۡرِجُكُمۡ تَارَةً أُخۡرَىٰ٥٥ [طه: ۵۵]. «از آن شما را آفریده ایم و به آن شما را باز می‌گردانیم».

آیا این جایز است یا نه؟ اگر جایز است در چه حالاتی ذکر و تکرار آن جایز است؟ الله تعالی به شما پاداش نیک دهد.

ج: مثال زدن با آیات قرآنی اگر به منظور درستی باشد اشکال ندارد. مثل این که بگوید: این چیز چاق نمی‌کند و گرسنگی را برطرف نمی‌نماید یا بگوید: ﴿۞مِنۡهَا خَلَقۡنَٰكُمۡ وَفِيهَا نُعِيدُكُمۡ وَمِنۡهَا نُخۡرِجُكُمۡ تَارَةً أُخۡرَىٰ٥٥ [طه: ۵۵]. اگر منظورش یاد آوری حالت انسان با زمین باشد و هدف تذکر به این امر باشد که انسان از زمین آفریده شده و بعد از مرگ به آن باز گردانده می‌شود و سپس الله تعالی او را از زمین برانگیخته می‌کند.

بنابراین مثال زدن با آیات قرآنی اگر به صورت تمسخر نباشد اشکالی ندارد، امّا اگر از روی تمسخر گفته شود کفر و ارتداد است. چون هرکسی به قرآن کریم یا چیزی از ذکر الله را مسخره کند از دین اسلام مرتد شده است، چنان که الله تعالی می‌فرماید: ﴿قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ٦٥ لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡۚ [التوبة:۶۵– ۶۶]. «بگو آیا به الله و آیات او و پیغمبرش مسخره می‌کردید؟ عذر نیاورید. به راستی شما پس از ایمانتان کافر شده اید».

بنابراین تعظیم و احترام قرآن واجب است.

شیخ فوزان، المنتقی (۱/۸۰/۸۱)