فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۳] حکم زنی که معلّم قرآن است و عذر شرعی برایش پیش می‌آید

س: زنی که قرآن کریم را تدریس می‌کند، در زمان قاعدگی، قرآن را چگونه به دختران دانشجو تدریس کند؟ دختر دانشجو و دانش آموز اگر خونِ حیض و یا نفاس داشته باشد، حکمش چیست؟

ج: معمولاًبه استاد یا دانشجویی که وضع حمل می‌کند، مدت نفاسش، به او مرخصّی می‌دهند. اگر استاد مجبور بود تدریس کند، فقط به گوش کشیدنِ تلاوت دختران دانشجو بسنده کند و اگر آن‌‌ها جایی از قرآن را اشتباه خواندند، اشتباه آن‌‌ها را با اشاره یا با لفظ تصحیح نماید.

استاد، قرآن را روی میز بگذارد و با چوبی یا خودکاری یا چیزی دیگر قرآن را ورق بزند. اگر دانشجوی زن در زمان نفاس بود، قرآن را روی میز یا صندلی بگذارد و به آیات قرآن فقط نگاه کند، یا از قرآن همکلاسیهایش گوش کند.

پیامبر ج فرمود: «لاَ يَقْرَأِ الْـجُنُبُ وَلا الْـحَائِضُ شَيْئًا مِنَ الْـقُرْآنِ». «جنب و حائض قرآن نخوانند [۱۸۸۹]».

ترمذی این حدیث را غریب دانسته است، و می‌گوید که قول بیشتر اهل علم از صحابه و تابعین و کسانی که بعد از آن‌‌ها بوده‌اند، همین است.

اما بعضی از علما به حائض، اجازه داده‌اند که اگر بیم آن می‌رود که حفظ قرآن را فراموش می‌کند، قرآن بخواند، و یا اینکه اگر ضرورتی بود مانند امتحان یا تدریس، می‌تواند قرآن را بخواند. او می‌تواند بخشی از آی‌های را بخواند همان طور که ذکر و دعا همراه با آیاتی که در اوراد ذکر می‌شوند، جایز است. چون احادیثی که در آن جنب و حائض ازخواندن قرآن نهی شده‌اند، جای بحث و بررسی دارند. بنابراین بعضی از علما، به صراحت، یا به اشاره و تلویحاً با آن مخالفت ورزیده‌اند. والله اعلم

الشیخ ابن جبرین- الأجوبة الفقهیة علی الأسئلة

التعلیمیة التربویةص (۱۰۴، ۱۰۵)-إعداد: عبدالعزیز المسیند.

[۱۸۸۹] الترمذی (۱۳۱)، و ابن ماجه (۵۹۵،۵۹۶)، و الدار قطنی (۱/ ۱۱۷، ۱۱۸)، (۲/۸۷)، و البیهقی فی «الکبری» (۴۲۲، ۱۳۷۵). و قد صحح هذا الحدیث بعض أهل العلم کالعلامة أحمد شاکر فی تعلیقه علی «سنن الترمذی»۱/۲۳۷،۲۳۸ (۱۳۱)، و ضعفه بعضهم کالشیخ الألبانی قی «إرواء الغلیل» ا/ ۲۰۶- ۲۱۰ (۱۹۲). و انظر: «تلخیص الحبیر»۱/ ۱۳۸ (۱۸۳)، و «فیض القدیر» (۶/۵۴۳، ۵۴۴).