[۱۷] فراهم کردن شرایط غیر قانونی برای قبولی دانش آموز
س: بعضی از مدیران مدارس اشتیاق فراوانی به این دارند که نتیجه‌ی امتحانات ن‌هایی مدرسه‌ی آنان به هر طریق ممکن خوب باشد تا آوازه‌ی مدرسه بین مدارس دیگر بپیچد. بنابراین اگر تعداد زیادی دانش آموز تجدید شوند و احیاناً با اعمال فشار بر معلم از او می‌خواهند که به تجدیدشدگان یا افراد مردود نمره یا نمراتی بدهند، با توجه به این‌که چنین دانش آموزانی حتی مستحق نیم نمره هم نیستند. آیا جایز است که مدیر مدرسه چنین اسلوبی را برای قبولی دانش آموزان در پیش بگیرد؟!.
ج: بر مدیر واجب است که معلمین را بر آموزش سودمند، تلاش در جهت ارتقای سطح علمی‌دانش آموزان تشویق نماید. بر او لازم است که احوال دانش آموز را مورد تفقد قرار داده و آن‌‌ها را بر درک مطالب و مواظبت بر دروس و اهتمام به حفظ و آماده گیری قبل از شروع امتحانات توجیه و نصیحت کند. وی بایستی برای دانش آموزان ممتاز جوایز مناسبی در نظر بگیرد و استادان زبده و با کفایتی را در مدرسه استخدام نماید. با روش‌‌های مذکور هر مدرس‌های می‌تواند نتایج خوب و آواز‌های نیکو بدست آورد، و هر مدیر و معلمی‌گوی سبقت را از دیگران ربوده و نامی نیکو کسب نماید.
اما اهمال و در نظر نگرفتن اصول تربیتی و دلخوش کردن به چشم پوشی و سهل انگاری مصححان در ارتقای نمرات، اصلاً جایز نیست، زیرا هدف از برگزاری امتحانات بازشناسی استعداد و توانایی‌‌های دانش آموزان و ارزیابی زحمت‌‌های آنان است.
موفقیت در آزمون نشانه‌ی این است که این دانش آموز در آینده صلاحیت بعهده گرفتن پست‌‌های حساس مملکت را دارد و می‌تواند سودی به امت و جامعه‌ی اسلامی‌برساند. آری! آزمون وسیل‌های است برای بازشناسی افراد با کفایت از افراد بی‌کفایت، کودن و کم درک که لیاقت بعهده گرفتن مسئولیت‌‌های مهم کشور را ندارند. معلمین موظف هستند حق را به حق دار بدهند و از دادن حتی یک یا دو نمره هم به افراد غیر مستحق خودداری نمایند و این عین عدل و انصاف است.
علت اصلی مخفی نگه داشتن اسامی‌دانش آموزان و اکتفا به شماره‌ی سری همین است که مبادا برخی از معلمان و تصحیح کنندگان از اشتباهات برخی از دانش آموزان چشم پوشی نمایند.
الله تعالى می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ﴾ [النحل: ۹۰]. «الله به عدل و نیکوکاری دستور می‌دهد.».
مطابق با فرمان الهی در این آیه‌ی شریفه، اجرای عدالت واجب است.
شیخ ابن جبرین- پاسخ فقهی به سؤالات آموزشی و تربیتی ص (۱۹، ۲۰) تهیه: عبدالعزیز المسیند.