[۵۰] بطلان عقد بدون تلفظ به ایجاب و قبول
س: بنده از کشور مغرب عربی هستم، مسلمانم و همسرم از کشور مصر است. با توجه به این که من تابعیت مصری ندارم، به ناچار باید شخصی از شهروندان، کفالتم را برعهده بگیرد؛ از جمله: در مسئلهی ازدواج، کفیلم عقد ازدواج بنده را مطابق با سنت رسول الله ج و بر فقه حنفی در حضور (زوج، زوجه و پدر زوجه و دو شاهد و مادر زوجه) نوشت و متن عقد ازدواج را برای همه قرائت نمود. طبق نظر دادگاه مصر، عقد ازدواج از نظر قانونی تمام شد.
مطلبی که این جا قابل ذکر است این است که کفیل بنده از پدر زوجه نخواست که بگوید: «زوجتك ابنتی» دخترم را به ازدواج شما درآوردم، و از زوج هم نخواست که بگوید: «قبلت هذا الزواج»؛ یعنی الفاظ ایجاب و قبول را طرفین تلفظ نکردند، بلکه همه برآن چه کفیلم نوشته بود و سپس متن را قرائت نموده بود اتفاق نمودند؛ البته پدر زوجه و زوج و دو نفر شاهد، همه عقدنامهی ازدواج را امضا نمودند و کفیلم هم امضا نمود، ازدواج با این صورت تمام شد و نزدیک به یک سال است که دارای ازدواج موفقی هستم.
آیا این ازدواج با این شیوه صحیح است یا خیر؟
در صورت عدم صحت کفارهی آن چیست؟
ج: واجب است این عقد دوباره اعاده شود؛ یعنی مجدداً ایجاب و قبول صورت گیرد. زیرا اکتفا بر امضای آن چه نوشته شده در عقد ازدواج کافی نیست، بلکه باید ولیّ زوجه الفاظ ایجاب را تلفظ کند و زوج، الفاظ قبول را تلفظ کند، به هر زبانی که خودشان آشنایی دارند.
عقد نکاح گذشتهی ایشان باطل است، همه باید به پیشگاه الهی توبه نمایند.
وبالله التوفیق و صلی الله علی نبینا محمد و آله صحبه و سلم
فتاوای انجمن دائم پژوهشهای علمی و افتا (۱۸/۸۵-۸۷)