[۹]حکم شهادت بر شهادت دیگری
س: شخصی براساس شهادت دیگری که مورد اعتمادش است، شهادت می‌دهد ومی‌گوید: من خودم دیده ام در حالی که ندیده و می‌گوید: خودم شنیده ام در حالی که نشنیده است، فقط از روی اعتماد بر شاهد اول چنین می‌گوید، حکم چنین شهادتی چیست؟
ج: قضات در پذیرفتن چنین شهادتی، احتیاط می‌کنند و شهادت بر شهادت دیگری را قبول نمی‌کنند؛ مگر زمانی که شاهد دوم با اجازه‌ی شاهد اول، شهادت دهد؛ به این صورت که شاهد اول به شاهد دوم بگوید: شما براساس شهادت بنده، شهادت بده که فلان شخص این مقدار بدهکار است و یا به فلان مورد اعتراف نموده است.
چنین شهادتی اگر در مورد حقوق افراد باشد مانند: دَین، غرامت، دیه، قذف، جراح، عتق و امثال آن.
و از طرفی قاضی به شاهدِ اول دسترسی نداشته باشد، مثلاً شاهدِ اول در شهر دیگری باشد یا مریض باشد، یا مرده باشد.
در موضوع شهادت بر شهادت دیگری باید: شاهد اول - اصل- و شاهد دوم - فرع- هر دو عادل باشند، مثلاً خودِ قاضی نسبت به آن دو شناخت داشته باشد و یا کسی که عدالت آن‌‌ها را تأیید می‌کند مورد اعتماد قاضی باشد.
در صورتی که شاهدِ دوم، جریان را ندیده و نشنیده است اجازه ندارد که بگوید فلان شخص چنین گفته و من از او شنیده ام که می‌گفت: فلان موضوع چنین و چنان است.
قاضی، بر حسب قرائن و مدارک و شواهد می‌تواند، شهادت شاهد دوم را رد نماید و یا بپذیرد.
فتوا با امضای شیخ ابن جبرین