[۱۲۶] توضیح بحث ابن کثیر در باره‌ی سحر
س: در تفسیر ابن کثیر جلد یک«صفحه‌ی۱۴۷» آمده:
(از دیدگاه اهل سنت ساحر می‌تواند در هوا پرواز کند. وانسانی را به الاغی تبدیل نماید، البته معتقدند هنگامی که ساحر آن تعویذ و کلمات مشخص را می‌خواند، الله تعالی آن اشیاء را می‌آفریند! لیکن این که فلک و ستارگان در تغییر شکل مؤثر باشد، درست نیست؛ بر خلاف فیلسوفان و منجمان،). آیا معنای این سخن این است که امکان دارد. ساحر بتواند برانسان مسلّط شود و او را به حیوان و یا بر عکس تبدیل کند؟ آیا تا به حال چنین چیزی اتفاق افتاده است؟
ج: ابن کثیر و پیش از او ابن جریر به همین صورت آورده‌اند، درباره‌ی پرواز در هوا و راه رفتن روی آب را برخی از سلف پیش از این دو ذکر کرده‌اند، این بیانگر آن است که چنین امری ممکن است، چرا که شیاطین و جن‌‌های سرکش به خدمت ساحر در می‌آیند و بسی اوقات حقایق را برایش وارونه جلوه می‌دهند و بدیهی است که جن‌‌ها می‌توانند خود را به صورت‌‌ها مختلف و متفاوت در آورند؛ پس بعید نیست که ابتدا خود را به شکل انسانی درآورند و سپس به شکل الاغ یا پرنده یا حیوان وحشی و...در آورند و در ماجرا‌هایی که عوام نقل می‌کنند بسیار آمده که انسانی به شکل حیوان، پرنده، و یا مانند این‌‌ها در آمده باشد. البته آن‌‌ها نمی‌توانند اقدام به چنین کاری بکنند؛ مگر با قدرت الهی و اراده‌ی کونی و قدری او تعالی همان‌طور که می‌فرماید: ﴿وَمَا هُم بِضَآرِّينَ بِهِۦ مِنۡ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِ﴾ [البقرة: ۱۰۲]. «ولی هیچ گاه نمی‌توانند بدون اجازه‌ی الله، به انسانی زیان برسانند».
این با تصور و باور فلاسفه و معتزلیان که منکر این هستند، مخالف است وآن‌‌ها ادعا می‌کنند که ساحر می‌تواند با نیروی تخیل وافسونگری، جادو کند، اما قول صحیح نظریه‌ی اول است والله تعالی بر هر چیز تواناست [۲۲۹]. (والله اعلم).
فتوا با امضای شیخ ابن جبرین
[۲۲۹] برای اطلاعات بیشتر در این موضوع به فتح الباری ۲۲۲/۱۰و معارج القبول، حافظ حکمی ۶۸۸/۲ مراجعه شود.