[۴] اگر عادت ماهیانه‌ی زن، دچار نوسان شود چه کار کند؟
س: اگر عادت قاعدگی زن پس و پیش یا کم و زیاد شود چه کار کند؟
ج: آنچه علما و فق‌های مذهب حنبلی گفته‌اند: اگر عادت ماهیانهء زن تغییر کرد، اعتباری ندارد؛ مگر آن که تکرار شود. بر این قول عمل نمی‌شود و مردم همواره بر قول صحیح عمل می‌کنند که در کتاب «الانصاف» آمده: زنان جز عمل به این- قول صحیح – چار‌های ندارند؛ و آن قول این است: هرگاه زن قاعده شد، منتظر شود تا مدت قاعدگی‌اش تمام شود. در این ایام نماز نخواند و روزه نگیرد. هرگاه متوجه شد که پاک است غسل کند و نماز بخواند، خواه عادت آن پس و پیش شده باشد و خواه کم و زیاد، مانند: این که عادتش پنج روز باشد و او هفت روز خون، ببیند. همین هفت روز اعتبار دارد و حیض شمرده می‌شود. عادت قبلیِ چنین زنی، از پنج روز به هفت روز تغییر پیدا می‌کند، بدون این که نیازی به تکرار آن باشد [۱۸۹۰].
عمل زنان صحابه و تابعین سن بر همین بوده است و اساتید ما به همین فتوا داده‌اند؛ زیرا قولی که می‌گوید: باید حالت جدید سه بار تکرار شود دلیلی ندارد و از طرفی مخالف با دلایل است. همچنین قول صحیح این است، سنّی که در آن زن، حیض می‌شود مشخص نیست، و ممکن است قبل از نه سالگی باشد یا بعد از پنجاه سالگی باشد، پس هرگاه ایام قاعدگی‌اش فرا رسید، حیض شمرده می‌شود، چون اصل، حیض است و استحاضه عارضه است.
شیخ سعدی- الفتاوی السعدیه، ص (۱۴۸).
[۱۸۹۰] انظر: «الإنصاف» للمرداوی (۱/۳۷۱، ۳۷۲)، بنحوه.