[۸۱ ] شرایط اعتکاف و ممنوعات آن
س۱- شرایط اعتکاف چیست؟ آیا برای اعتکاف روزه شرط است؟ آیا معتکف میتواند به عیادت مریض برودو یا دعوتی را بپذیرد و یا کارهای خانهاش را انجام دهد، یا در نماز جنازه شرکت کند و سر کار برود؟
ج۱- اعتکاف در مسجدی که نماز جماعت در آن برگزار میشود جایز است، اگر چه معتکف از کسانی باشد که نماز جمعه بر او فرض است. معتکف در نماز جمعه شرکت کند. البته اعتکاف در مسجدی که نماز جمعه در آن اقامه میشود افضل است. روزه برای اعتکاف لازم نیست، سنت است که معتکف در زمان اعتکاف به عیادت بیمار نرود، دعوت را اجابت نکند، شخصاً مایحتاج منزل و خانواده را تأمین نکند، در جنازه شرکت نکند، برای کار خودش از مسجد خارج نشود؛ زیرا عائشه میگوید: «السُّنَّةُ عَلَى الْـمُعْتَكِفِ أََلاَّ يَعُودَ مَرِيضًا، وَلَا يَشْهَدُ جِنَازَةً، وَلَا يَمَسُّ امْرَأَةً، وَلَا يُبَاشِرُهَا، وَلَا يَخْرُجُ لحاجةٍ إلَّا لِمَا لا بُدٌّ مِنْهُ» [۱۰۱۸]. «سنت بر معتکف آن است که مریض را عیادت نکند، در جنازه شرکت نکند، با زن مباشرت و همبستری نکند، جز برای نیازهای ضروری از مسجد خارج نشود» .
س۲- شخصی میخواهد دههی اخیر رمضان را در مسجد اعتکاف کند؛ از چه وقت در مسجد داخل شود؟ انتهای اعتکافش تا چه وقت است؟
ج۲- بخاری و مسلم از عائشه روایت میکنند که گفت: «كان النبي ج إذا أراد أن يَعْتَكِفَ صلَّي الفجر ثم دخل مُتَكَفَهُ» [۱۰۱۹]. «چون پیامبر ج میخواست به اعتکاف بنشیند بعد از نماز صبح- روز بیست و یکم- به محل اعتکاف میرفت».
مدت اعتکاف ده روز اخیر رمضان با غروب آفتاب آخرین روز رمضان و رؤیت هلال شوال تمام میشود.
س۳- آیا معتکف میتواند در اتاق نگهبانی و یا اتاق جمع آوری زکات، واقع در مسجد به اعتکاف بنشیند؟ با توجه به این که درِ این اتاقها داخل مسجد است.
ج۳- اتاقهایی که داخل مسجد هستند و درِ ورودیشان نیز داخل مسجد است، حکم مسجد را دارند، و اعتکاف در آن جایز است. اتاقهایی که خارج از مسجد بنا شدهاند از مسجد نیستند اگر چه در ورودیشان داخل مسجد باشد.
و بالله التوفیق، و صلی علی نبینا محمد و آله و صحبه و سلم
فتاوای انجمن دایمی مباحث علمی و افتا (۱۰/۴۱۰، ۴۱۲۰)
[۱۰۱۸] ابوداود (۲۴۷۳)، متن روایت از ابوداود است، دارقطنی (۲/۲۰۱)، البانی گفته:«حسن صحیح» «صحیح ابوداود» (۲۱۶۰). [۱۰۱۹] بخاری (۲۴۱)، و مسلم (۱۱۷۳) متن روایت از مسلم است.