[۱۱۵] حکم پارتی بازی
س: پارتی بازی چه حکمیدارد؟ آیا حرام است؟ به عنوان مثال آیا با پارتی بازی میتوانم در یکی از ادارات و یا در یکی از مدارس استخدام شوم؟
ج: اولاً: چنانچه با پارتی بازی حقی از دیگری ضایع میشود که توان علمی و قدرت اجراییش از شما بالاتر است، در این صورت پارتی بازی حرام است و این کار در حق افراد واجد شرایط و مسئولین ظلم محسوب میشود، زیرا شما با پارتی بازی دیگران را از حقوق قانونی، محروم نموده و از جایگاهی که شایستهی آن هستند باز داشته اید؛ گذشته از این موارد پارتی بازی جامعه را به فساد و تباهی میکشاند و سرمنشأ بسیاری از کدورت ها، حسادتها و رنجشها میشود؛ چنانچه استفاده از موقعیت، وساطت و سفارش دیگران سبب تضییع حقوق دیگران نمیشود. نه تنها خوب است بلکه خیلی بجا و پسندیده است و شریعت آن را مورد تأیید و ترغیب قرار داده است. رسول الله ج میفرماید: «اشْفَعُوا، تُؤْجَرُوا، وَيَقْضِى اللَّـهُ عَلَى لِسَانِ نَبِيِّهِ ج مَا شَاءَ» [۱۲۵۳]. « (در حق دیگران) سفارش کنید تا در اجر، شریک شوید، خداوند بر زبان پیامبرش آن چه را که بخواهد، جاری میکند».
ثانیاً: مدارس، مراکز علمی و دانشگاهها محل استفاده، برای عموم هستند تا آن چه را که متعلق به دین و دنیایشان است بیاموزند، همه به طور یکسان میتوانند از امکانات موجود در دانشگاهها و مدارس استفاده کنند.
احدی بر دیگری مقدم نیست مگر از طریق مجاری قانونی و مواردی که قانون پیش بینی نموده است نه از طریق پارتی بازی. مادامی که شخصی برای دیگری وساطت و شفارش میکند باید مطمئن باشد، که حق دیگری در این وسط ضایع نشود، که از شایستگی، صلاحیت و سابقهی بهتر و بالاتری برخوردار است، در چنین شرایطی وساطت و سفارش حرام است زیرا این ظلم در حق دیگری است، شما با استفاده از پارتی بازی در مدرسه استخدام میشوید در حالی که دیگری- یا محروم میشود- و یا در موقعیت پایین تری قرار گیرد که- تا زنده است- به شما حسادت میورزد و در پی فرصتی برای انتقام و ضربه زدن به شماست و از این طریق جامعه دچار فساد و تباهی میشود.
فتاوی للموظفین و العمال، انجمن دایمی ص (۱۱، ۱۲)
[۱۲۵۳] بخاری (۱۴۳۲)، و مسلم (۲۶۲۷).