فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۲۰۳] حکم تعظیم پرچم در مدارس

س:حکم گذاشتن دست بر روی سر به نشانه‌ی احترام به پرچم که در مدرسه‌‌ها رواج دارد، چیست؟

ج: این عمل بدعت است و احترام مسلمان با سلام است و اشاره با دست، سلام یهود و نصاری است. همان‌طور که درحدیث آمده اشاره به دست یا سر، سلام و احوالپرسی یهود و نصاری است. ولی سلام مسلمان این است که بگوید: «السلام علیکم» و اگر مسلمان از تو دور بود کافی است که با سر اشاره نموده و سلام را تلفظ کنی، بگویی «السلام علیکم» و سر خود را تکان دهی و دست خود را به علامت این که متوجه شدی و سلام کردی حرکت دهی که در این صورت هر دو را با هم انجام دادی لذا سلام سنت مسلمانان است و اشاره نشانه این است که متوجه شدی و سلام کردی.

اشاره تن‌‌ها نشانه سلام نیست، به این ترتیب احترام به پرچم در صورتی که یکی از نماد‌هایی باشد که در هر جا نصب می‌شود مانند: پرچم‌‌های معروف و...، جایز نیست چون از جمادات است و احترام به آن نوعی تعظیم به شمار می‌آید و تعظیم مخلوق جایز نیست، و وقتی تعظیم مخلوق جایز نیست، چطور برای چیز جامدی که نه فاید‌های دارد و نه می‌شنود تعظیم جایز است؟ حتی در صورتی که این احترام به تعظیم تعبیر شود، تعظیم چیز جامد شرک محسوب می‌شود.

اگر منظور از این احترام فردی باشد که آن را حمل می‌کند، یا کارمند آن باشد... احترام وی باید با سلام باشد.

شیخ ابن جبرین- از کتاب: البدع و المحدثات و ما لا اصل له. (ص/ ۲۴۵)