فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

فهرست کتاب

[۱۹۹] حقیقت بدعت چیست؟

[۱۹۹] حقیقت بدعت چیست؟

س: بدعت چیست؟

ج: پیامبر ج در مورد بدعت فرموده است: «إيّاكُم ومُحدَثاتِ الأُمورِ؛ فإنَّ كُلَّ مُحدَثَةٍ بِدعَةٌ، وكُلَّ بِدعَةٍ ضَلالَةٌ، وكُلَّ ضَلالَةٍ في النّارِ». «از امور نوپیدای در دین بپرهیزید که هر نوپیدایی بدعت است و هربدعت گمراهی. و فرجام هر گمراهی ‌آتش است» [۳۳۰].

وقتی‌ چنین است پس بدعت، ابتدایی باشد یا استمراری فرقی نمی‌کند در هر صورت انجام ‌دهنده‌ی آن گناهکار می‌شود، چون همان طور که پیامبر ج فرموده است: «في النّارِ»: «فرجام آن آتش دوزخ است». منظور این است که این گمراهی موجب عذاب در دوزخ می‌شود.

وقتی پیامبر ج امتش را از بدعت برحذر داشته، این امر ایجاب می‌کند که بدعت فساد محض است، چرا که پیامبر ج به صورت عام نه خاص می‌فرماید: «كُلَّ بِدعَةٍ ضَلالَةٌ». «هر بدعتی [چیز جدیدی ] گمراهی است».

وانگهی بدعت در حقیقت نوعی انتقاد غیر مستقیم از شریعت اسلامی است. چون معنا یا مقتضی آن این است که مسایل شریعت هنوز کامل نشده است و بوجودآورنده‌ی بدعت با عبادتی که پدید آورده آن را کامل کرده است تا به گمان خود به الله نزدیک شود و تقرب جوید.

بنابراین می‌گوییم: تمام بدعت‌‌ها گمراهی است و هر گمراهی در آتش دوزخ است. پس باید از تمام بدعت‌‌ها حذر شود و این که انسان الله را عبادت نکند مگر به همان روشی که الله و رسول مشروع قرار داده است تا در برابرش حقیقت قرار گیرد چرا که هر‌کس راه بدعت را در پیش گیرد، مبتدع را برای خود به عنوان امامی غیر از رسول الله انتخاب کرده است.

شیخ ابن عثیمین- مجموع الثمین – (۱/۲۹/۲۸)

[۳۳۰] تخریج باب (۱۹۶).