فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۵۰] حکم نقض قرار داد با کارگر

س: شخصی با کارگری قرار داد می‌بندد که نزد او بیاید و مثلاً با هزار ریال در هر ماه نزد او کار کند، اما وقتی که کارگر نزدش می‌آید، کفیل به اومی‌گوید: «اگر دوست داری با نصف همین مبلغ برایم کار کن و اگر می‌خواهی برگرد» با توجه به این که ایشان مبلغ زیادی هزینه نموده تا به آنجا آمده و الآن نمی‌تواند بر گردد. و کفیل نصف مبلغ را برای او تعیین می‌کند تا کارگر را راضی کند. این عمل حکمش چیست؟

ج: بدون شک این ظلم بزرگی است در حق چنین افراد ضعیف و بیچار‌های که این افراد دروغگو و خیانتکار در حق آنان روا می‌دارند؛ این‌‌ها این افراد ناتوان را فریب می‌دهند و آن‌‌ها را تشویق می‌کنند که نزدشان بیایند تا به آن‌‌ها کار بدهند؛ اما وقتی که این افراد با پرداخت هزینه‌‌های بالا و با زحمت زیاد خودشان را بدانجا می‌رسانند، با آن‌‌ها به این صورت رفتار می‌شود، آن‌‌ها را تحقیر می‌کنند و به آن‌‌ها ظلم می‌کنند و حقوقی می‌دهند که از یک چهارم کارشان هم کمتر است، بر کفیل و سرپرست واجب است که به وعده‌اش وفا کند و صداقت راپیشه کند. از خشم الله تعالی و از دعای مظلوم بترسد اگر چه کارگر کافر باشد؛ زیرا بین دعای مظلوم و اجابت از جانب رب، حجاب و مانعی وجود ندارد.

کارگران نیز باید قراردادی را که در ابتدا امضاء می‌کنند، کار خود را قانونی انجام دهند و از کفیل خود بخواهند تا در قرار داد قید کند که در صورتی که کفیل خواست نسبت به ادای حقوقش کوتاهی کند و یا کمتر پرداخت کند، بتواند به مسؤولین شکایت کند و حق خود را از مراجع قانونی مطالبه کند. وکلای مدافع کارگران باید از حقوق این مظلومین دفاع کنند و حق آنان را از ظالمان بگیرند؛ تا این موضوع فراگیر نشود و جلوی آن گرفته شود.

شیخ ابن جبرین – الدر الثمین فی فتاوی الکفلاء و العاملین ص (۴۴)