[۲] حکم کسی که زیاد قسم می‌خورد
س) حکم کسی که زیاد قسم می‌خورد و اکثراً اینگونه قسم می‌خورد: «والله الذی لا الله الاهو «سوگند به خداوندی که هیچ معبود بر حقی جز او نیست» و دیگر جمله هایی از این قبیل – آیا از زیاد قسم خوردن نهی شده است.
چنان که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَلَا تَجۡعَلُواْ ٱللَّهَ عُرۡضَةٗ لِّأَيۡمَٰنِكُمۡ﴾ [البقرة: ۲۲۴]. «و خدا را آماج سوگندهای خویشتن نکنید».
ج: تردیدی نیست که زیاد قسم خوردن به آن می‌انجامد که انسان جایگاه خداوند و نام‌‌ها و صفاتش را قدر نداند، چون کسی که به خداوند سوگند می‌خورد، بزرگی خداوند را بیان می‌کند و اگر قسم دروغ بگوید؛ گویا نامهای خداوند را خورده گرفته و احترام نکرده است و این با کمال توحید منافات دارد.
پیامبر ج می‌فرماید: «مَنْ حَلَفَ بِاللَّـهِ فَلْيَصْدُقْ وَمَنْ حُلِفَ لَهُ بِاللَّـهِ فَلْيَرْضَ» [۱۴۳۸]. «هر کسی به خداوند سوگند بخورد باید راست بگوید و برای هر کسی که به نام الله برای او سوگند خورده شد باید راضی شود».
پیامبر ج می‌فرماید: «وَ لا تَحلِفُوا بِاللهِ إِلا وَأَنتُم صَادِقُونَ» [۱۴۳۹]. «به الله تعالی سوگند نخورید؛ مگر این که راستگو باشید».
به کسانی که زیاد سوگند می‌خورند هشدار داده شده است، پیامبر ج می‌فرماید: «ثَلَاثَةٌ لَا يُكَلِّمُهُمْ اللَّـهُ يَوْمَ الْـقِيَامَةِ وَلَا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ وَلَا يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ: الْـمُسْبِلُ وَالْـمَنَّانُ وَالْـمُنَفِّقُ سِلْعَتَهُ بِالْـحَلِفِ الْـكَاذِبِ» [۱۴۴۰]. «سه نفر هستند که خداوند در روز قیامت با آن‌‌ها سخن نمی‌گوید و به آن‌‌ها نگاه نمی‌کند و آنان را پاکیزه نمی‌گرداند و عذاب دردناکی دارند، کسی که لباسش را از شتالنگ پا پایین‌تر می‌اندازد، کسی که منت می‌گذارد و کسی که کالایش را با قسم دروغین خرج می‌کند».
و دیگر احادیثی در این مورد آمده‌اند که شماری از آن در کتاب توحید و شرح آن فتح المجید ذکر شده‌اند.
تردیدی نیست که آیـﮥ مذکور در سؤال بر احترام به نامهای خداوند دلالت می‌نمایند؛ یعنی خداوند را آماج سوگندهای خود قرار ندهید و مواظب باشید که بدون تحقیق و یقین سوگند نخورید.
فتوا با امضای شیخ ابن جبرین
[۱۴۳۸] جزء من الحدیث أخرجه: ابن ماجه (۲۱۰۱)، والبیهقی فی «الکبری » (۲۰۵۱۲)، وقال البوصیری فی «مصباح الزجاجة» (۲/۱۳۳) «هذا إسناد صحیح رجاله ثقات ». [۱۴۳۹] أبوداود (۳۲۴۸)، والنسایی (۳۷۶۹) و ابن ماحبان فی صحیحه (۴۳۵۷) و صححه الألبانی کمافی «صحیح أبی داود» (۲۷۸۴). [۱۴۴۰] مسلم (۱۰۶).