فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۵۴] حکم مقدم نمودن سعی بر طواف

س: آیا مقدم نمودن سعی بر طواف به علت عذر شرعی جایز است؟

ج: تقدیم سعی حج بر طواف افاضه جایز است؛ به دلیل این که پیامبر اکرم ج در روز نحر ایستاده بود و مردم از ایشان سؤال می‌کردند، یکی می‌گفت: من قبل از رمی جمرات نحر کرده‌ام، دیگری می‌گفت: من قبل از حلق نحر کرده‌ام و... پیامبر ج در جوابشان فرمود: «لَا حَرَجَ» [۱۰۵۱] «اشکالی ندارد». تا این که از ایشان سؤال شد: قبل از طواف سعی نموده‌ام. فرمود: «لَا حَرَجَ» [۱۰۵۲] اشکالی ندارد.

اما در عمره اگر کسی قبل از طواف سعی بین صفا و مروه کند، باید گفت که در این مورد حدیثی از پیامبر ج نقل نشده است؛ ولی برخی از علما گفته‌اند (و فکر می‌کنم که عطای تابعی از این دسته باشد) که تقدیم سعی عمره نیز بر طواف جایز است. از امام احمد بن حنبل نقل شده که گفته است این کار زمانی جایز می‌شود که انسان بنا بر جهل و عذر آن را انجام داده باشد. احتیاط در این است که طواف مطلقاً قبل از سعی انجام بگیرد، فرضاً هم اگر کسی از روی فراموشی و یا ندانستن حکم شرعی، زودتر از طواف، سعی را انجام بدهد، شایسته است که سعی را اعاده نماید، چون پیامبر اکرم ج فرموده است: «لِتَاْخُذوا عَنِّي مناسككم» [۱۰۵۳]. «در احکام حج از من پیروی کنید».

شیخ ابن عثیمین – فتاوی و رساله‌‌هایی برای عمره کنندگان

[۱۰۵۱] بخاری (۸۳، ۸۴) و مسلم (۱۳۰۶، ۱۳۰۷). [۱۰۵۲] ابوداود (۲۰۱۵) طبرانی، «الکبیر» ۱/۱۸۱ (۴۷۲). دار قطنی در سنن (۲/۲۵۱) بیهقی در سنن کبری (۹۴۳۱). آلبانی آن را صحیح دانسته است. صحیح ابوداود (۱۷۷۵). [۱۰۵۳] مسلم (۱۲۹۷).