فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۲۱۰] حکم جشن روز (عید) مادر

س: هر سال در منطقه ما در تاریخ (۲۱مارس) عیدی به نام عید مادر، برگزار می‌شود و همه‌ی مردم در آن روز جشن می‌گیرند. آیا این حلال است یا حرام؟ آیا بر ما لازم است که جشن بگیریم، و هدیه تقدیم کنیم یا خیر؟

ج: تمام اعیادی که مخالف با اعیاد شرعی، بدعت می‌باشند. در زمان سلف صالح وجود نداشته‌اند، حتی چه بسا که آن را از غیر مسلمانان گرفته باشند. آن اعیاد علی‌رغم بدعت بودن مشابهت با دشمنان الله تعالى هستند. اعیاد شرعی را مسلمانان می‌شناسند که عبارتند از: عید فطر، عید قربان و عید هفته (جمعه) غیر از این سه عید، عید دیگری در اسلام نیست. هر عیدی غیر از این‌‌ها که به وجود آمده به پدید آورندگانشان برگردانده می‌شود و در شریعت الله باطل هستند، زیرا رسول الله ج می‌فرماید: «مَنْ أَحْدَثَ فِي أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ فِيهِ فَهُوَ رَدٌّ»: «هرکس در دین ما چیزی پدید آورد که از آن نباشد، مردود است». یعنی به خود فرد برگردانده می‌شود و در پیشگاه الله قبول نمی‌شود.

پیامبر ج در روایتی دیگر می‌فرماید: «مَنْ عَمِلَ عَمَلًا لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدٌّ». «هر کسی عملی انجام دهد که مطابق دستور دین ما نباشد، مردود است».

هرگاه این مطلب روشن شود (مخاطب متوجه می‌شود) عیدی که سؤال‌کننده درباره‌ی آن سؤال نموده و آن را عید مادر نامیده است، اظهار هیچ یک از شعائر عید، مانند: اظهار سرور و خوشحالی و تقدیم هدیه و... جایز نیست.

به این ترتیب بر مسلمان واجب است که با دین خود احساس عزت و افتخار کند و به همان چیزی که الله و رسول ج در این دین ارزشمند مقرر کرده و برای بندگانش پسندیده است، بدون زیاد و کم بسنده کند. برای مسلمان شایسته نیست که موجود بی‌اراد‌های باشد که از هر صدایی پیروی کنند. بلکه باید به مقتضای شریعت الهی دارای شخصیتی باشد تا دیگران از او پیروی کنند نه اینکه او از دیگران پیروی کند. مسلمان خودش الگو باشد نه الگوگیرنده. باید دانست که دین الله از هر نظر کامل است.

الله تعالى می‌فرماید: ﴿ٱلۡيَوۡمَ أَكۡمَلۡتُ لَكُمۡ دِينَكُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ نِعۡمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِينٗا﴾ [المائدة: ۳]. «امروز دین را بر شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آئین [جاودان] برای شما پسندیدم».

(در حقیقت) مادر خیلی بیشتر از این‌‌ها حق دارد که در هر سال یک روز را به او اختصاص دهیم، بلکه مادر حقی بر گردن فرزندان دارد که باید آن را رعایت و به آن توجه نموده و در هر زمان و مکان به شرطی که نافرمانی الله نباشد، از مادر اطاعت کنند.

شیخ ابن عثیمین- نور‌علی الدرب- مکتبة الضیاء- ص (۳۴-۳۵)