فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۱۶۰] حکم اجازه دادن به کارگران جهت ادای نماز فرض و نفل

س: آیا کفیل و سرپست می‌تواند کارگران را در رمضان از ادای نماز تراویح و تهجد منع کند؟ با توجه به این که شیفت کاری این کار گران در شب است.

ج: کفیل و سرپرست باید با کارگران بر ساعات کار توافق کند؛ اعم از کار در شب یا روز و شیوه‌ی معمول همین است هرچند که کار از امور سخت باشد، مانند: ساختمان سازی و امثال آن. سرپرست کارگران اجازه ندارد کارگران را در وقت کار از نماز فرض و سنت جلو گیری کند هرچند که در کار خلل ایجاد شود. اگر کار در شب بود کارگران می‌توانند بعد از اتمام کار نمازتهجد بخوانند. بنابراین کفیل نمی‌تواند کارگران را از ادای نماز فرض منع کند، بر خلاف نماز تراویح که مدّت زمانش طولانی است، چنانچه کارگران ابتدا با سرپرست شرط نموده‌اند که نماز تراویح را با جماعت ادا کنند کفیل حق ندارد آنان را منع کند و اگر آنان را منع نمود کارگران بعد از اتمام کار نماز تراویح را بجا بیاورند. کارگرانی که در نانوایی و بقالی و رستوران کار می‌کنند که در رمضان نیز باید کار کنند موظف هستند که نماز تراویح را با جماعت بخوانند، و افراد زیر دست خود را اجازه دهند تا نماز تراویح را با نماز جماعت بخوانند؛ اگر به آن‌‌ها اجازه داده نشد که نماز تراویح را با جماعت بخوانند، بعد از اتمام کار نماز اگر برایشان مقدور بود در قسمت‌‌های دیگر شب نماز را بجا بیاورند.

شیخ ابن جبرین_الدرالمثین فی فتاوی الکفلاء والعاملین ص (۵۸)