فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

فهرست کتاب

[۳۶] حکم احرام به نیت دو حج و چگونگی لبیک گفتن

[۳۶] حکم احرام به نیت دو حج و چگونگی لبیک گفتن

س: آیا احرام بستن به نیت دو حج یا دو عمره جایز است؟

- تلبیه چگونه است و شرایط آن چیست؟

- تلبیه در چه وقتی گفته می‌شود و چه حکمی‌دارد؟

ج: جایز نیست که در یک سال برای دو حج احرام بست و در سال جز یک حج روا نیست، همچنین احرام بستن در وقت واحد برای دو عمره جایز نیست؛ و همچنین یک حج و یا یک عمره را نمی‌تواند برای دو نفر انجام دهد. همچنین یک حج یا یک عمره را نمی‌تواند برای دو نفر انجام دهد. چون هیچ دلیلی در این مورد وارد نشده است.

اما تلبیه (لبیک گفتن) عبارت است از اجابت ندای الله تعالى در آنجا که فرموده است: ﴿وَأَذِّن فِي ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَجِّ [الحج: ۲۷]. «(ای پیامبر!) به مردم اعلام کن که به حج کعبه بیایند»

الفاظ تلبیه این است: «لَبَّيْكَ اللَّـهُمَّ لَبَّيْكَ، لَبَّيْكَ لا شَرِيكَ لَكَ لَبَّيْكَ، إِنَّ الْـحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالْـمُلْكَ، لا شَرِيكَ لَكَ» [۱۰۴۱].

اگر میسر باشد می‌توان الفاظ دیگری اضافه نمود، مانند:

«لَبَّيْكَ وسَعْدَيْكَ؛ وَالْـخَيرُ كُلُّه بيديك، والشرّ لَيْس إليْكَ، لَبَّيْكَ والرَّغْباء إليك وَالْـعَمل، لبيك حقاً حقاً، تعبّداً ورِقّاً» [۱۰۴۲]

حکم تلبیه: تلبیه سنت مؤکده است، برخی از علما آن را رکن حج دانسته‌اند، چون شعاری آشکار برای حج کننده و عمره کننده به حساب می‌آید.

وقت آن:

*بعد از نیت حج و احرام بستن.

*هنگامی که شخص در مصلای خود است.

*هنگامی که سوار می‌شود و هنگامی که پایین می‌آید.

*زمانی که به مکان مرتقعی بالا می‌رود و یا به مکان پستی فرود می‌آید.

*وقتی که شخصی را در حال تلبیه مشاهده کند و یا دوستانش را ملاقات نماید.

*زمانی که عمل ممنوعی را انجام دهد یا نماز فرض را ادا نماید.

*به وقت فرا رسیدن شب و یا روز و...

شیخ ابن جبرین – فتاوی اسلامی (۲/۲۱۱)

[۱۰۴۱] بخاری (۱۵۴۹، ۱۵۵۰، ۵۹۱۵) و مسلم (۱۱۸۴، ۱۲۱۸). [۱۰۴۲] این زیادتی را مسلم آورده است: صحیح مسلم (۱۱۸۴) این سخنان تا [لبيك والرغباء اليك والعمل] از جملات عبدالله بن عمر است و ما بعد آن از سخنان زید بن عمر و بن نفیل می‌باشد. الکبیر از طبرانی (۱/۱۵۱-۳۵۰). در سند آن مسعودی است که گاهی دچار اختلاط می‌شد و بقیه رجال سند ثقه هستند. این زیادتی از بعضی اصحاب نیز ثابت است. مرقاة المفاتیح از ملا علی القاری (۵/۴۴۹، ۴۴۵، ۴۴۶). التمهید ابن عبدالبر (۱۵/۱۲۵-۱۳۰)، المغنی (۳/۱۳۱) از ابن قدامه.