فتاوای علمای حرمین در مورد مسائل فقهی معاصر

[۶۸] بر حذر داشتن از خواندن دعاهایی که مخالف شریعت هستند

از طرف عبدالعزیز بن عبدالله بن باز خطاب به تمام مسلمانان از ساکنان منطقه (الفرع) و دیگر ساکنان نواحی مدینه منوره

سلام علیکم و رحمهالله و بر کاته اما بعد:

به من اطلاع رسیده که در منطقه شما دعایی برای عقرب و دیگر حشرات سمی‌خوانده می‌شود که این دعا مشتمل بر انواعی از الفاظ شرک است، از این رو لازم دانسته شما را تذکر دهم و از این کار بر حذر دارم. متن دعای مذکور که به دست ما رسیده چنین است: بسم الله يا قراءة الله، بالسبع السموات، وبالآيات المرسلات، التي تحكم ولا يحكم عليها، يا سليمان الرفاعي، ويا كاظم سم الأفاعي، نادِ الأفاعي، باسم الرفاعي، أنثاها وذكرها، طويلها وأبترها، وأصفرها وأسودها، وأحمرها وأبيضها، صغيرها وأكبرها، ومن شر ساري الليل وماشي النهار، استعنت عليها بالله وآيات الله وتسعة وتسعين نبياً، وفاطمة بنت النبي، ومن جاء بعدها من ذريتها.

این قسمتی از این دعا است که به من رسیده، و صورت‌‌های زیادی دارد که از شرک خالی نیست. در این دعا انواع شرک وجود دارد مانند: بالسبع السموات، ومانند يا سليمان الرفاعي، يا كاظم سم الأفاعي، ناد الأفاعي باسم الرفاعي، مانند استعنت عليها بالله وآيات الله وتسعة وتسعين نبياً، وفاطمة بنت النبي ومن جاء بعدها من ذريتها.

قرآن کریم می‌گوید: که عبادت فقط حق خداوند است، و کسی جز خدا نباید صدا زده شود و از کسی جز الله کمک خواسته نشود، چنان که می‌فرماید: ﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ٥﴾ [الفاتحة: ۵]. «تن‌‌ها تو را می‌پرستیم و تن‌‌ها از تو یاری می‌طلبیم».

الله تعالی می‌فرماید: ﴿وَأَنَّ ٱلۡمَسَٰجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدۡعُواْ مَعَ ٱللَّهِ أَحَدٗا١٨﴾ [الجن: ۱۸]. «مسجد‌ها مختص پرستش خداست، و (در آن‌ها) کسی را با خدا پرستش نکنید».

پیامبر ج می‌فرماید: «الدُّعَاءُ هُوَ الْـعِبَادَةُ [۱۷۸۹] «دعا عبادت است».

پیامبر ج می‌فرماید: «إِذَا سَالْـتَ فَاسْالْـ اللَّـهَ وَإِذَا اسْتَعَنْتَ فَاسْتَعِنْ بِاللَّـهِ [۱۷۹۰] «هرگاه چیزی خواستی از خدا بخواه و هرگاه کمک خواستی از خدا کمک بخواه».

آیات و احادیث در این مورد زیادند.

علما اجماع کرده‌اند که کمک گرفتن از جمادات مانند آسمآن‌‌ها و ستاره‌‌ها و درختان و بت‌‌ها جایز نیست. بلکه این کار شرک است. همان طور که علما اجماع کرده‌اند که به فریاد خواندن مرده‌‌ها و کمک خواستن آن‌‌ها جایز نیست، خواه آن مرده‌‌ها پیامبر باشند یا ولی و یا افرادی دیگر.

رسول الله ج می‌فرماید: «لأن الانسان إِذَا مَاتَ انْقَطَعَ عَنْهُ عَمَلُهُ إِلا مِنْ ثَلاثٍ: إِلا مِنْ صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو لَهُ [۱۷۹۱]. «وقتی که انسان بمیرد عمل او قطع می‌شود جز از سه چیز: صدقه جاریه، یا عملی که از آن فایده برده می‌شود، یا فرزند صالحی که برای او دعا کند».

این دعایی که به آن اشاره شد در آن از آسمان و از مرده‌‌ها کمک خواسته شده و از آقای رفاعی کمک خواسته شده، که همه این‌‌ها شرک است. پس همه مسلمین باید از خواندن این دعا و دیگر دعا‌های شرک آمیز پرهیز کنند و به دعا‌‌های شرعی مانند آیة الکرسی، و سوره (قُلْ هُوَ اللَّـهُ أَحَدٌ) و (قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْـفَلَقِ) و (قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ) و دیگر آیات قرآنی اکتفا نمایند.

همچنین به تعویذات و دعا‌های شرعی مانند پناه بردن به کلمات کامل خداوند از شر آنچه آفریده و آنچه مسلمان در صبح و شام می‌گوید پایبند باشد «بِسْمِ اللَّـهِ الَّذِي لَا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَيْءٌ فِي الْـأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْـعَلِيمُ لَمْ يَضُرَّهُ شَيْءٌ». سه بار [۱۷۹۲].

دعایی که بر مریض و مار گزیده خوانده می‌شود: «اللهم رَبَّ النَّاسِ أَذْهِبِ الْـبَاسَ، وَاشْفِ أَنْتَ الشَّافِى، لاَ شِفَاءَ إِلاَّ شِفَاؤُكَ، شِفَاءً لاَ يُغَادِرُ سَقَماً [۱۷۹۳]

«بِسْمِ اللهِ أَرْقِيكَ مِنْ كُلِّ شَىْءٍ يُؤْذِيكَ، مِنْ شَرِّ كُلِّ نَفْسٍ أَوْ عَيْنٍ أَوْ حَاسِدٍ اللهِ يَشْفِيكَ، بِسْمِ اللهِ أَرْقِيكَ [۱۷۹۴] سه بار.

همچنین خواندن فاتحه بر مریض و مار گزیده از بزرگ‌ترین اسباب شفا می‌باشد [۱۷۹۵].

الشیخ ابن باز- مجموع فتاوی و مقالات متنوعة (۱/۲۱۳-۲۱۵).

[۱۷۸۹] احمد (۴/۲۶۷،۷۲۱،۲۷۶)، و ابوداود (۱۴۷۹)، والترمذی (۲۹۶۹،۳۲۴۷،۳۳۷۲)، و قال: «حسن صحیح» و النسائی «الکبری» (۱۱۴۶۴)، وابن ماجه (۳۸۲۸)، و ابن حبان فی «صحیحه» (۸۹۰)، والحاکم ۱/۴۹۱ (۱۸۰۲) و صححه ووافقه الذهبی. [۱۷۹۰] احمد (۱/۲۹۳،۳۰۳،۳۰۷)، والترمذی (۲۵۱۶)، و الطبرانی فی «الأوسط» (۵۴۱۷)، و «الکبیر» (۱۱۲۴۳،۱۱۴۱۶،۱۱۵۶۰،۱۲۹۸۸)، والحاکم ۳/۵۴۱،۵۴۲ (۶۳۰۳،۶۳۰۴). و قال الترمذی: «حسن صحیح». [۱۷۹۱] مسلم (۱۶۳۱). [۱۷۹۲] احمد (۱/۶۲،۶۶،۷۲)، و ابوداود (۵۰۸۸)، والترمذی (۳۳۸۸)، و قال: «حسن غریب صحیح»، والنسائی فی الکبری (۹۸۴۳،۹۸۴۴)، وابن ماجه (۳۸۶۹)، و ابن حبان (۸۵۲،۸۶۲)، و الحاکم ۱/۵۱۴ (۱۸۹۵)، و صححه و وافقه الذهبی. [۱۷۹۳] البخاری فی (۵۴۱۱). [۱۷۹۴] مسلم فی (۲۱۸۶). [۱۷۹۵] البخاری (۵۷۴۹) و مسلم (۲۲۰۱).