امام و حکّام
امام بخاری /از مجالست و همنشینی با حکام و تملق و چاپلوسی نزد آنها بسیار پرهیز میکرد و معتقد بود که استقامت در دین در صورت همراهی با حکام، بسیار مشکل است و میگفت: بسیاری از کسانی که با حکام، مرافقت دارند، حق و باطل را رعایت نمیکنند و چه بسا انسانهای نیکوکاری که بر اثر همراهی با حکام، به انحراف کشیده شده و باطل را حق، جلوه میدهند.
همچنین در این زمینه میفرمود: «مصاحبت و همراهی حکام، خوار کردن دین است و نزدیکی با حکام، ضرر رسانیدن به دین است». نقل است هنگامی که امیر شهر بخارا، خالد بن احمد ذهلی، از وی خواست تا به قصرش برود و کتاب صحیح بخاری و تاریخ کبیر را به فرزندانش بیاموزد، امام بخاری /نپذیرفت و در پاسخ، فرمود: «من علم را خوار و ذلیل نمیکنم و به ابواب سلاطین نمیروم». و از آنها خواست که در صورت تمایل، به مسجد بیایند و همراه سایر مسلمانها در درس حاضر شوند که بعداً به تفصیل، پیرامون این موضوع، صحبت خواهیم کرد.