باب (۴۴): این گفتۀ خداوند عز وجل که میفرماید: «اگر زن، چهار بار خدا را گواه بگیرد که شوهرش دروغگواست...» [نور: ۸]
۱۷۳۷- «عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب: أَنَّ هِلالَ بْنَ أُمَيَّةَ قَذَفَ امْرَأَتَهُ عِنْدَ النَّبِيِّ ج بِشَرِيكِ ابْنِ سَحْمَاءَ. فَقَالَ النَّبِيُّ ج: «الْبَيِّنَةَ أَوْ حَدٌّ فِي ظَهْرِكَ». فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِذَا رَأَى أَحَدُنَا عَلَى امْرَأَتِهِ رَجُلاً يَنْطَلِقُ يَلْتَمِسُ الْبَيِّنَةَ؟ فَجَعَلَ النَّبِيُّ ج يَقُولُ: «الْبَيِّنَةَ وَإِلاَّ حَدٌّ فِي ظَهْرِكَ». فَقَالَ هِلالٌ: وَالَّذِي بَعَثكَ بِالْحَقِّ إِنِّي لَصَادِقٌ، فَلَيُنْزِلَنَّ اللَّهُ مَا يُبَرِّئُ ظَهْرِي مِنَ الْحَدِّ، فَنَزَلَ جِبْرِيلُ وَأَنْزَلَ عَلَيْهِ: ﴿وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ أَزۡوَٰجَهُمۡ﴾[النور: ۶] . فَقَرَأَ حَتَّى بَلَغَ ﴿إِن كَانَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ﴾[النور: ۷] . فَانْصَرَفَ النَّبِيُّ ج فَأَرْسَلَ إِلَيْهَا، فَجَاءَ هِلالٌ فَشَهِدَ، وَالنَّبِيُّ ج يَقُولُ: «إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ أَنَّ أَحَدَكُمَا كَاذِبٌ، فَهَلْ مِنْكُمَا تَائِبٌ»؟ ثمَّ قَامَتْ فَشَهِدَتْ، فَلَمَّا كَانَتْ عِنْدَ الْخَامِسَةِ، وَقَّفُوهَا، وَقَالُوا: إِنَّهَا مُوجِبَةٌ، قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: فَتَلَكَّأَتْ وَنَكَصَتْ، حَتَّى ظَنَنَّا أَنَّهَا تَرْجِعُ، ثمَّ قَالَتْ: لا أَفْضَحُ قَوْمِي سَائِرَ الْيَوْمِ، فَمَضَتْ فَقَالَ النَّبِيُّ ج: «أَبْصِرُوهَا فَإِنْ جَاءَتْ بِهِ أَكْحَلَ الْعَيْنَيْنِ، سَابِغَ الأَلْيَتَيْنِ، خَدَلَّجَ السَّاقَيْنِ، فَهُوَ لِشَرِيكِ ابْنِ سَحْمَاءَ». فَجَاءَتْ بِهِ كَذَلِكَ فَقَالَ النَّبِيُّ ج: «لَوْلا مَا مَضَى مِنْ كِتَابِ اللَّهِ لَكَانَ لِي وَلَهَا شَأْنٌ»».(بخارى: ۴۷۴۷)
ترجمه: «عبدالله بن عباس بمیگوید: هلال بن امیه همسرش را نزد نبی اكرم جمتهم نمود كه با شریک بن سحماء زنا كرده است. رسول اكرم جفرمود: «گواه بیاور وگرنه، بر پشتات شلاق خواهی خورد». هلال گفت: ای رسول خدا! اگر یكی از ما مردی را روی همسرش دید، برود و گواه پیدا كند؟! رسول خدا جهمچنان فرمود: «گواه بیاور وگرنه، بر پشتات شلاق خواهی خورد». هلال گفت: سوگند به ذاتی كه تو را به حق، فرستاده است، راست میگویم. خداوند حكمی را نازل خواهد فرمود كه پشتام را از شلاق، نجات دهد. سپس جبرئیل آمد و این آیه را برای رسول خدا جآورد: ﴿وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ أَزۡوَٰجَهُمۡ﴾[النور: ۶] . تا ﴿إِن كَانَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ﴾[النور: ۷] . یعنی كسانی كه همسران خود را متهم به زنا میكنند و جز خود، گواهی دیگر ندارند، هر یک از آنان، چهار مرتبه، خدا را گواه بگیرد كه راست میگوید. و پنجمین بار بگوید: نفرین خدا بر من باد اگر دروغ میگویم. زن نیز عذاب (رجم) را از خود، دفع نماید بدینصورت كه چهار مرتبه خدا را گواه بگیرد كه شوهرش، دروغ میگوید و بار پنجم بگوید: نفرین خدا بر من باد اگر شوهرم، راست میگوید.
آنگاه، نبی اكرم جبرگشت و فردی را به دنبال آن زن فرستاد. سپس هلال آمد و گواهی داد در حالی كه نبی اكرم جمیفرمود: «همانا خداوند میداند كه یكی از شما دروغ میگوید. پس آیا یكی از شما توبه میكند»؟
سپس آن زن، برخاست و گواهی داد و هنگامی كه به مرتبه پنجم رسید، او را متوقف كردند و گفتند: (اگر دروغ میگویی) عذاب نازل میشود. ابن عباس میگوید: آن زن، خودداری كرد و درنگ نمود تا جایی كه فكر كردیم از قول خود، رجوع میكند. سپس گفت: قومام را برای همیشه، رسوا نمیكنم و به سوگندش، ادامه داد. نبی اكرم جفرمود: «ببینید اگر این زن، فرزندی دارای چشمان سیاه، سرینی فربه و ساقهای درشت بدنیا آورد، پس از آنِ شریک بن سمحاء است»».
سرانجام، فرزندی با همین مشخصات، بدنیا آورد. نبی اكرم جفرمود: «اگر حكم خدا قبلاً در این زمینه، بیان نمیشد، به حساب او میرسیدم».