رسالت جهانی اسلام
رسالت اسلام برخلاف رسالت ادیان پیشین: موضعی و محلی و محدود به نسلی و قبیلهای نیست بلکه رسالتی است جهانی و همگانی برای تمام مردم جهان تا روز قیامت که خداوند کرهی زمین و ساکنان آن را به ارث میبرد. این رسالت و یژهی شهری و عصری نیست (بلکه فراگیر است). خداوند گوید: ﴿تَبَارَكَ ٱلَّذِی نَزَّلَ ٱلۡفُرۡقَانَ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦ لِیَكُونَ لِلۡعَٰلَمِینَ نَذِیرًا١﴾[الفرقان: ۱]. «پاک و منزه و بلند قدر است آن خدایی که قرآن را بر بندهی خویش -محمدص - فرو فرستاد تا جهانیان را از باز خواست خدا در آخرت بیم دهد». ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِیرٗا وَنَذِیرٗا٢٨﴾[سبأ: ۲۸]. «و بیگمان ما ترا برای همهی مردم جهان فرستادیم که آنان را به رحمت خداوند امیدوار کنی و مژده دهندهی پاداش نیک و رفتار خوبشان باشی و آنان را از بازخواست و کیفر رفتارهای زشتشان بترسانی و بیم دهنده باشی و لیکن بشتر مردم نمیدانند».﴿قُلۡ یَٰٓأَیُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّی رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَیۡكُمۡ جَمِیعًا ٱلَّذِی لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ یُحۡیِۦ وَیُمِیتُۖ فََٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِ ٱلنَّبِیِّ ٱلۡأُمِّیِّ ٱلَّذِی یُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَكَلِمَٰتِهِۦ وَٱتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ١٥٨﴾[الأعراف: ۱۵۸]. «ای محمد بگو: ای مردم، بیگمان من فرستادهی خدا به سوی همهی شما هستم، آن خدایی که ملک آسمانها و زمین از آن اوست و هیچ معبود بحقی جز او نیست، زنده میکند و میمیراند، پس به خدا و فرستادهی او که پیامبر درس نخوانده و امی است، ایمان آورید، آن پیامبر خود به خدا و کتابهای آسمانی او ایمان آورده است، از او پیرویکنید، امید است که هدایت شوید».در حدیث صحیح نبویصآمده است: «كان كل نبی یبعث فی قومه خاصة، وبعثت إلى كل أحمر وأسود». «هر پیامبری در میان قوم و یژهی خود، مبعوث میشد و رسالتش مخصوص آن قوم بود، لیکن من برای همهی نژادها و قومها، مبعوث شدهام». آنچه که رسالت جهانی و همگانی اسلام را تاکید میکند، امور زیر است:
۱- در اسلام چیزی وجود ندارد که اعتقاد بدان، برای مردم دشوار (غیرمعقول) با عمل بدان، سخت و سنگین باشد. خداوند فرماید: ﴿لَا یُكَلِّفُ ٱللَّهُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۚ﴾[البقرة: ۲۸۶]. «خداوند هیچ کس را جز باندازهی توانش مکلف نمیسازد».﴿یُرِیدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡیُسۡرَ وَلَا یُرِیدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ﴾[البقرة: ۱۸۵]. «خداوند برای شما آسانی میخواهد و برای شما دشواری نمیخواهد».
﴿وَمَا جَعَلَ عَلَیۡكُمۡ فِی ٱلدِّینِ مِنۡ حَرَجٖۚ﴾[الحج: ۷۸]. «و در دین هیچ سختی را بر شما قرار نداده است».در صحیح بخاری از ابوسعید المقبری روایت شده است که پیامبرصگفته است: «إن هذا الدین یسر، ولن یشاد الدین أحد إلا غلبه». «بیگمان این دین آسان است و هر که با آن به ستیزه برخیزد (وآن را بر خود سخت گیرد) ازعهدهی انجام احکام آن بر نمیآید». و در صحیح مسلم بطریق مرفوع آمده است: «أحب الدین إلى الله الحنیفیة السمحة». «محبوبترین دین نزد خداوند دینی است که دین توحید و گذشت باشد».
۲- آنچه که بمرور زمان تغییر نمیکند و با اختلاف زمان و مکان دگرگون میشود، مانند عقاید و عبادات، بطور مفصل و کامل همواه با نصوص و مستندات و اضح و روشن بیان شده است، دیگر هیچکس نمیتواند در آن افزایش یا کاهش بوجود آورد، و آنچه که با اختلاف زمان و مکان، تغییر مییابد و در گرو زمان و مکان است، مانند کارهای اجتماعی و سیاسی و نظامی اجمالاً بیان شده است، تا با مصالح مردم در همه عصرها و زمانها تناسب داشته باشد [تفصیل آن به خود مردم و اگذار شده است تا خود در پرتو آن اجمال برحسب منافع و مقتضیات روز آن را تاویل و تفسیر کنند] و مسوولان امور با توجه بدان، حق و عدالت را بجای آورند و آن را اجرا نمایند.
۳- همه تعالیم و اصول دین اسلام بمنظور حفظ دین و حفظ ذات و حفظ عقل و حفظ نسل و حفظ مال، و ضع شده است. بدیهی است که این مطالب با فطرت سلیم و عقول و پیشرفت و ترقی و تحولات جهان تناسب و همگامی کامل دارد و برای هر دوره و زمان و هر جا و مکانی، شایستگی و صلاحیت دارد. خداوند میفرماید: ﴿قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِینَةَ ٱللَّهِ ٱلَّتِیٓ أَخۡرَجَ لِعِبَادِهِۦ وَٱلطَّیِّبَٰتِ مِنَ ٱلرِّزۡقِۚ قُلۡ هِیَ لِلَّذِینَ ءَامَنُواْ فِی ٱلۡحَیَوٰةِ ٱلدُّنۡیَا خَالِصَةٗ یَوۡمَ ٱلۡقِیَٰمَةِۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓیَٰتِ لِقَوۡمٖ یَعۡلَمُونَ٣٢﴾[الأعراف: ۳۲]. «بگو چه کسی زینتهای الهی را که برای بندگان خود آفریده و روزیهای پاکیزه را، حرام کرده است؟ بگو اینها در زندگی دنیا، برای کسانی است که ایمان آوردهاند (اگرچه دیگران با آنها مشارکت دارند و لی) در قیامت خالصاً -برای مومنان - خواهد بود، این چنین آیات خود را برای کسانی که آگاهند، شرح میدهیم، بگو خدا تنها، اعمال زشت را، چه آشکار باشد، چه پنهان، حرام کرده است، و (همچنین) گناه و ستم بناحق، و اینکه چیزی را که خداوند دلیی برای آن نازل نکرده است، شریک او قرار دهید، و به خدا مطلبی نسبت دهید که نمیدانید، (حرام کرده است)».و خداوند باز هم میفرماید: ﴿وَرَحۡمَتِی وَسِعَتۡ كُلَّ شَیۡءٖۚ فَسَأَكۡتُبُهَا لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ وَیُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلَّذِینَ هُم بَِٔایَٰتِنَا یُؤۡمِنُونَ١٥٦ ٱلَّذِینَ یَتَّبِعُونَ ٱلرَّسُولَ ٱلنَّبِیَّ ٱلۡأُمِّیَّ ٱلَّذِی یَجِدُونَهُۥ مَكۡتُوبًا عِندَهُمۡ فِی ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِیلِ یَأۡمُرُهُم بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَیَنۡهَىٰهُمۡ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَیُحِلُّ لَهُمُ ٱلطَّیِّبَٰتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیۡهِمُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَ وَیَضَعُ عَنۡهُمۡ إِصۡرَهُمۡ وَٱلۡأَغۡلَٰلَ ٱلَّتِی كَانَتۡ عَلَیۡهِمۡۚ فَٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ بِهِۦ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَٱتَّبَعُواْ ٱلنُّورَ ٱلَّذِیٓ أُنزِلَ مَعَهُۥٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ١٥٧﴾[الأعراف: ۱۵۶-۱۵۷]. «و رحمتم همه چیز را فراگرفته و آن را برای آنها که پرهیزکارند و زکات را میپردازند و آنها که به آیات ما ایمان میآورند و زکات را میپردازند و آنها که به آیات ما ایمان میآورند مقرر خواهم داشت، آنها که از فرستادهی خدا، پیامبر امی، پیروی میکنند، کسی که صفاتش را در تورات و انجیلی که نزدشان است، مییابند و آنها را به معروف امر میکند و از منکر و زشتی باز میدارد، پاکیزهها را برای آنان حلال میشمرد، ناپاکها را تحریم میکند و بارهای سنگین و زنجیرهایی را که بر آنها بود (از دوش و گردنشان) برمیدارد، آنها که به او ایمان آوردند و حمایتش کردند و یاریش نمودند و از نوری که با او نارل شده، پیروی کردند، آنان رستگارانند».