آیا بینه و گواه بعد از سوگند یاد کردن منکر قبول است؟
هرگاه مدعی علیه سوگند یاد کرد، دیگر دعوی مدعی مردود است و اثری ندارد و در این خلافی نیست. و اگر مجدداً بعد از سوگند خوردن منکر مدعی اعاده دعوی کند و گواه بیاورد آیا دعوی او قبول است؟ علما در این باره اختلاف نظر دارند و سه نظر داده شده است: برخی گفته‌اند قبول است و برخی گفته‌اند قبول نیست و بعضی در آن تفصیل قائل شده‌اند.
ظاهریه هستند که می‌گویند قبول نیست و ابن ابی لیلی و ابوعبید نیز چنین گفته‌اند و شوکانی این رای را ترجیح داده و گفته است. بدینجهت بینه و گواه مدعی بعد از سوگند خوردن مدعی علیه قبول نیست، چون پیامبرصدر جواب اشعث قیس گفت: «شاهداك أو یمینه»پس سوگند و قتی که از مدعی علیه خواسته شد، مستند و مدرک حکم صحیح است و بعد از آن دیگر مدرک و مستند صحیح دیگری پذیرفته نمی‌شود، چون بهرحال برای هریک از آن‌ها تنها ظن و گمان حاصل می‌شود و نمی‌شود که‌گمان را باگمان دیگر باطل و نقض کرد. و کسانی که آن را قبول دارند، حنفیه و شافعیه و حنابله و طاوس و ابراهیم نخعی و شریح قاضی هستند که گفته‌اند:
شاهد و گواه عادل بهتر و شایسته‌تر است از سوگند فاجر و دروغ. و رای عمر خطاب نیز اینست و دلیل آنان اینست که می‌گویند سوگند حجتی است ضعیف که نزاع را قطع نمی‌کند، پس بعد از آن هم بینه و گواه پذیرفته می‌شود، چون اصل شاهد و بینه است و سوگند جانشین آنست، که اگر شاهد نبود سوگند مطرح است و چون اصل آمد حکم خلف و جانشین پایان می‌یابد.
اما مالک و غزالی از شافعیه گفته‌اند اگر مدعی پیش از سوگند منکر از گواه اطلاع نداشت و بعداً از گواه اطلاع پیداکرد، می‌تواند بعد از سوگند او هم گواهان خود را عرضه کند و دعوی خویش را اثبات نماید، و لی اگر این شرط مفقود باشد و از وجود گواهان اطلاع داشته باشد و با وجود این، سوگند مدعی علیه را اختیار و انتخاب کند سپس گواهان را احضار نماید، از او پذیرفته نمی‌شود، چون با سوگند خوردن او، دیگر حکم گواهان و بینه ساقط شده است.