فقه السنه

فهرست کتاب

جزیه از چه ‌کسانی‌ گرفته می‌شود

جزیه از چه ‌کسانی‌ گرفته می‌شود

جزیه از همه ملت‌های مغلوبه‌ای که با آن‌ها عقد ذمه و پیمان حمایت بسته شود گرفته خواهد شد، خواه اهل‌ کتاب یا مجوسی یا غیر آن‌ها باشند و خواه عرب یا عجم باشند ‌.

با نص صریح قرآن‌کریم ‌گرفتن جزیه از اهل ‌کتاب به اثبات رسیده و از راه سنت صحیح ثابت شده‌ که از مجوسیان نیز جزیه ‌گرفته می‌شود و غیر آن‌ها بدان‌ها ملحق می‌باشند.

ابن القیم‌گفت‌: مجوسیان اهل شرک هستند و کتابی ندارند و گرفتن جزیه از آن‌ها دلیل است بر اینکه از همه مشرکین جزیه پذیرفته می‌شود و پیامبرصبدین‌جهت جزیه را از مشرکین عرب نگرفت چون همه بت‌پرستان عرب پیش از نزول آیه جزیه‌، اسلام آوردند زیرا این آیه بعد از جنگ تبوک نازل شد و در آنوقت پیامبرصاز جنگ با عرب‌های بت‌پرست‌، فارغ شده بود.

و همه اعراب سرزمین عربستان‌، اسلام را پذیرفته بودند. و قبل از آن از یهودیان که با پیامبرصجنگیدند، نیز جزیه نگرفت‌، چون هنوز این آیه نازل نشده بود و چون بعد از جنگ تبوک این آیه نازل شد، از عرب‌های نصرانی جزیه پذیرفت و همچنین از مجوسیان‌. و اگر بت‌پرستی مانده بود در جزیره‌العرب‌، از آنان نیز می‌پذیرفت‌، همانگونه که از صلیب پرستان و دیگر بت‌پرستان و آتش پرستان پذیرفت‌. و کفر برخی باکفر برخی دیگر هیچ فرقی ندارد، بعلاوه کفر بت‌پرستان عرب شدیدتر ازکفر مجوسیان نبود، چه فرقی هست بین بت‌پرستان و آتش‌پرستان‌، بلکه ‌کفر مجوسیان شدیدتر بود چون بت‌پرستان عرب ربوبیت و پروردگاری و خالقیت الله را قبول داشتند و بغیر از الله هیچ خالق دیگری قائل نبودند و بت‌ها را بدانجهت می‌پرستیدندکه آنان را به الله نزدیک سازند و برای عالم دو صانع و دو خالق قائل نبودند، که یکی خالق خیر و دیگری خالق شر باشد، آنگونه که مجوسیان می‌گویند و بت‌پرستان نکاح مادر و دختر و خواهر را حلال نمی‌دانستند و بر بقایای دین ابراهیم خلیل÷بودند و اما مجوسیان اصلا اهل کتاب نبودند و دین هیچ پیغمبری از پیامبران پیشین را قبول نداشتند، نه در عقائدشان و نه در شرایعشان‌. و داستانی که می‌گوید مجوسیان‌، اهل کتاب بودند، و لی چون پادشاهشان با دختر خویش جمع شد و ازدواج ‌کرد، این ‌کتاب و شریعت نسخ ‌گردید و برداشته شد این سخن بهیچ و جه صحت ندارد و اگر این داستان نیز صحیح می‌بود، دیگر اهل‌کتاب نبودند، چون‌کتاب‌شان و شریعتشان برداشته شده و باطل‌ گردیده بود پس بر چیزی نمانده بودند. در حالیکه معلوم است که عرب‌ها بر دین ابراهیم بودند و ابراهیم÷صحف و شریعت داشت و تغییری که عرب‌های بت‌پرست در شریعت و دین ابراهیم÷پدید آورده بودند، بزرگتر از تغییر و دیگر گونی مجوسیان در دین‌شان نبود، اگر بپذیریم‌ که ‌کتاب داشتند. چون سراغ نداریم که مجوسیان بدین هیچ پیغمبری تمسک‌کرده باشند، درحالیکه عرب‌ها چنین نبودند پس چگونه حال مجوسیان که زشت‌ترین دین داشتند، بهتر از مشرکین عرب بود، همانگونه‌ که می‌بینید این قول صحیح‌ترین دلیل است‌. پایان سخن ابن القیم‌.