فقه السنه

حفاظت و سرپرستی حقی است مشترک

حضانت و سرپرستی حق‌کودک است چون او احتیاج دارد که‌کسی از او حفاظت کند و کار او را بعهده‌گیرد و او را پرورش نماید. مادرش حق دارد که حضانت او را بعهده بگیرد چون پیامبرصبزنی ‌گفت‌: «أنت أحق به»«‌تو برای سرپرستی وی شایسته‌تر هستی‌»‌. مادام که بهره‌مندی از وجود سرپرست حق کودک باشد، هرگاه معلوم و معین‌گردد،‌که‌کودک بمادرش نیازمند است و غیر از او کسی دیگر نیست‌، مادر برای پذیرفتن سرپرستی کودک مجبور می‌گردد و باجبار باید آن را بپذیرد تا حق‌کودک در تربیت و تادیب ضایع نشود، و اگر سرپرستی و حضانت بچه برای مادر معین نشد، بدین‌معنی که‌کودک مادربزرگ داشت و او حاضر بود که بچه را نگهداری کند و مادر از نگهداری او خودداری می‌ورزید، در این صورت حق حضانت مادر ساقط می‌گردد، چون خود از پذیرفتن آن خودداری کرده است‌.

در بعضی ازاحکامی که دادگاه‌های شرعی صادرکرده‌اند، این مطلب مورد تایید قرارگرفته است‌. دادگاه شرع «‌جرجا» بتاریخ ۱۳/۷/۱۹۳۳ چنین حکمی صادرکرده بود:‌کسی که عهده‌دار حضانت است و کودک‌، هر دو، ذی‌حقند، لیکن حق‌کودک در حضانت قویتر است از حق عهده‌دار حضانت‌. هرگاه عهده‌دار حضانت حق خود را

ساقط‌ کرد و آن را نپذیرفت‌، حق‌کودک از بابت حضانت ساقط نمی‌شود. در حکم دادگاه «‌عیاط» در اکتبر ١٩٢٨ چنین آمده است‌: رگاه غیر از مادرکودک‌، حاضر به پرداخت هزینه سرپرستی و نگهداری‌کودک شیرخواره ‌گردید، حق حضانت مادر نسبت به این بچه شیرخواره ساقط نمی‌گردد، بلکه همچنان حق سرپرستی و نگهداری در دست مادر است و تا زمانی که بچه شیرخواره است‌، این حق از او گرفته نمی‌شود. تا بچه بوسیله محروم بودن از مادرمهربان‌، دچار زیان نگردد، چون مادر از همه مردم نسبت به‌کودک مهربانتر و شکیباتر است ‌.