بیع به منظور فرار از ظلم =بیع التلجئه
هرگاه کسی ترس داشت، از اینکه ستمکاری بر مال او تجاوز و تعدیکند، لذا چنان نشان داد، که آن چیز را میفروشد و بمنظور فرار از ظالم عقد بیع را بگونهای جاری ساخت، که تمام شرایط و ارکان بیع را دربر داشت، این عقد صحیح نیست چون هردو طرف عقد قصد بیع نکرده و بیع مقصود آنان نیست و این عملشان مانند شوخی تلقی میشود. برخیگفتهاند چون ارکان و شرایط بیع را دارد عقد صحیح است.
ابن قدامه گفته است، اینگونه بیعها که تلجئه نامیده میشوند و بمنظور دیگری اجرا میگردند، باطل میباشند. امام ابوحنیفه و امام شافعیگفتهاند، چون شرایط و ارکان بیع موجود است و چیزی که معامله را فاسدکند، وجود ندارد، بیع صحیح است همانگونه که اگر طرفین بر شرط فاسدی توافقکنند، سپس عقد بیع را جاری کنند، بدون اینکه این شرط فاسد را درضمن عقد بیانکنند، این بیع صحیح است. و لی بنظر ما چون قصد بیع نداشتهاند، این عملشان شوخی تلقی میشود و بیع صحیح نیست. پایان سخن ابن قدامه.