۴- پاسخ دادن به دعوت و لیمه
کسی که به و لیمه و مراسم عروسی دعوت میشود بروی و اجب است که دعوت را اجابتکند، چون اینکار موجب اهتمام بدان و خوشحالکردن داماد و راضی و خرسند ساختن او میباشد:
۱- از ابن عمر روایت است که پیامبرصگفت: «إذا دعی أحدكم إلى ولیمة فلیأتها»«هرگاه یکی از شما به و لیمهای دعوت شد، دعوت را اجابتکند و بدان برود».
۲- از ابوهریره روایت است که گفت: پیامبرصفرمود: «ومن ترك الدعوة فقد عصى الله ورسوله» «هرکس دعوت را اجابت نکند براستی از خدا و پیامبرش نافرمانی کرده است».
۳- از او روایت است که پیامبرصگفت: «لو دعیت إلى كراع لاجبت، ولو أهدی إلی ذراع لقبلت»«اگر مرا برای پاچه -گاو و گوسفند -دعوتکنند اجابت میکنم و اگر ساق حیوانی را به من هدیهکنند میپذیرم». بخاری این احادیث را روایتکرده است.
اگر دعوت همگانی باشد و بطور مشخص برای شخصی یا جماعتی نباشداجابت و پذیرش و اجب نیست بلکه مستحب نیزنمیباشد مثل اینکه دعوتکننده بگوید: ای مردم دعوت به و لیمه مرا نیز بپذیرید، بدون اینکهکسی را تعیینکند یا اینکه دعوتکننده بکسی گوید: بهرکس رسیدی او را دعوتکن، همانگونه که پیامبرصچنینکرد: انسگوید: پیامبرصازدواجکرد و با زنش زفاف نمود. لذا مادرم ام سلیم غذای مخصوص «حیس - غذایی از خرما و روغن و کشک» را ساخت و آن را درظرفی ریخت و گفت: آن را برای رسول خدا ببر، آن را برای او بردم. اوگفت: آن را بگذار. سپسگفت: فلانی و فلانی و هرکس را که به وی رسیدی دعوتکن. من کسانی را که نام برده بود و کسانی را که با آنان برمیخوردم دعوت کردم. بروایت مسلم.
بعضی گفتهاند: اجابت دعوت دعوتکننده فرض کفایه است -اگر بعضی رفتند فرض از دیگران ساقط میشود -بعضی آن را مستحب میدانند. قول اول ظاهرتر است زیرا عصیان تنها برای ترک و اجب است.
و پیامبرصگفت: هرکس آن را ترککند مرتکب عصیان شده است البته این مربوط به دعوت و لیمه عروس است.
اما دعوت به و لیمه نکاح بقول جمهور علما مستحب است نه و اجب برخی از علمای شافعیه گفتهاند: اجابت و پذیرش هر دعوتی و اجب میباشد و ابن حزم میپندارد که این قول جمهور اصحاب و تابعین است. چون از محتوای احادیث برمیآیدکه اجابت هر دعوتی خواه دعوت ازدواج و عروسی باشد یا دعوت غیر آن لازم و و اجب میباشد.