فقه السنه

سنت‌های غیر موکد

آنچه تا بحال ‌گفتیم سنت‌ها و رواتب موکد بودند که بر ادای آن‌ها تاکید شده است‌.

سنت‌های دیگری نیز هست که رواتب غیر موکد نام دارند که انجام آن‌ها نیز مستحب و بر ادای آن‌ها تاکید نشده است‌. و آن‌ها بقرار زیر می‌باشند:

۱-د‌و رکعت یا چهار رکعت پیش از نماز عصر:

در احادیثی از آن‌ها سخن‌ گفته شده است‌،‌ که بعضی از آن‌ها یک دیگر را تایید می‌کنند، از جمله از ابن عمر روایت است‌ که پیامبرصفرمود: «رحم الله امرأ صلى قبل العصر أربعا»«خداوند بیامرزد کسی را که پیش از عصر چهار رکعت نماز سنت بگزارد». به روایت احمد و ابوداود و ترمذی و ابن حبان و ابن خزیمه‌. ترمذی آن را «حسن» و ابن خزیمه آن را «صحیح» دانسته‌اند.

از علی بن ابی‌طالب روایت است ‌که‌: پیامبرصپیش از نماز عصر چهار رکعت می‌گزارد، که بعد از هردو رکعت سلام می‌داد و بر فرشتگان مقرب و پیامبران و پیروان مومن و مسلمان آنان درود می‌فرستاد. به روایت احمد و نسائی و ابن ماجه و ترمذی‌. ترمذی آن را «حسن» دانسته است‌. بدلیل مفهوم عام حدیث پیامبرص: «بین كل أذانین صلاة»«‌بین هردو اذان یک نماز (‌سنت‌) است، می‌توان تنها به دو رکعت پیش از نماز عصر اکتفاء ‌کرد».

‌۲- دو رکعت پیش از نماز مغرب‌:

بخاری از عبدالله بن مغفل روایت کرده است که‌: پیامبرصفرمود: «صلوا قبل المغرب، صلوا قبل المغرب»در مرتبه سوم فرمود: «لمن شاء»، چون دوست نداشت مردم آن را سنت (‌موکد) بدانند. (‌یعنی هر کس‌، دلش خواست پیش از مغرب‌، نماز بگزارد)‌. در روایت ابن حبان آمده است‌ که‌: پیامبرصپیش از مغرب دو رکعت خواند. و در صحیح مسلم از ابن عباس روایت شده است که‌: ما پیش از غروب خورشید دو رکعت نماز می‌خواندیـم‌، پیامبرصما را می‌دید، نه به ما دستور می‌داد، و نه ما را از آن نهی می‌کرد. حافظ در «الفتح» ‌گفته است‌: از مجموع دلایل چنان بر می‌آید که مستحب است آن‌ها را کوتاه خواند، همانگونه‌ که در سنت فجر کوتاه خواندن آن مستحب بود.

‌۳- دو رکعت پیش از نماز عشاء‌:

قبلا گفتیم که گروه محدثین از عبدالله بن مغفل روایت‌ کرده‌اند کـه‌: پیامبرصفرموده است‌: «بین كل أذانین صلاة، بین كل أذانین صلاة»، و در مرتبه سوم فرمود: «لمن شاء‌». ابن حبان از ابن الزبیر روایت ‌کرده ‌که‌: پیامبرصفرمود: «ما من صلاة مفروضة إلا وبین یدیها ركعتان»«پیش از هر نماز فرضی‌، دو رکعت نماز سنت هست».

مستحب است‌ که بین نماز فرض و نماز سنت باندازه خواندن یک نماز فاصله باشد: از جابر روایت است که پیامبرصنماز عصر گزارد، مردی برخاست که نماز بخواند. عمر او را دید و به وی ‌گفت‌: بنشین‌، اهل ‌کتاب بدان‌جهت هلاک شدند که نمازهایشان با هم فاصله نداشت‌. پیامبرصفرمود: «أحسن ابن الخطاب»«‌ابن الخطاب نیکو گفت». احمد آن را به سند «صحیح» روایت ‌کرده است‌.