فقه السنه

فهرست کتاب

د- آبی که با نجا‌ست تما‌س پیدا کرده است‌

د- آبی که با نجا‌ست تما‌س پیدا کرده است‌

دو حالت دارد:

اول‌، آلودگی آب بنحوی باشد که طعم و مزه و رنگ و بوی آن تغییر نموده باشد که در این حالت به اجماع فقهاء نمی‌توان بدان طهارت‌ گرفت و پاک‌کننده نیست‌. ابن المنذر و ابن الملقّن هردو این قول را نقل کرده‌اند.

حالت دوم‌، آنست که آب بصورت مطلق باقی بماند و هیچیک از اوصاف سه‌گانه فوق تغییر نکرده باشد، در این حالت‌، آن آب پاک و پاک‌کننده است‌، خواه اندک باشد یا فراوان‌.

دلیل این مطلب حدیثی است که از ابوهریرهسنقل شده است که: یک مرد عرب بیابان نشین در مسجد شاشید و مردم خواستند او را بزنند، که پیامبرصفرمود: «دعوه وأریقوا على بوله سجلا من ماء، أو ذنوبا من ماء، فإنما بعثتم میسرین ولم تبعثوا معسرین»«او را بحال خود و اگذارید و یک سطل آب بر جای ادرار او بریزید، زیرا رسالت شما آنست‌ که بر مردم آسان بگیرید، نه اینکه مردم را به دشواری و سختی افکنید». بجز مسلم‌، جماعت محدثین این حدیث را روایت‌ کرده‌اند.

و هم چنین از ابوسعید خدری‌سروایت شده است که‌: از پیامبر سوال شد که آیا می‌توانیم از چاه «بُضاعة»و ضو بگیریم‌؟ پیامبر فرمود: «الماء طهور لا ینجسه شئ»«‌آب پاکیزه و پاک‌کننده است‌، چیزی آن را آلوده نمی‌کند». بروایت شافعی و ابوداود و نسائی و ترمذی‌. ترمذی آن را «حسن» دانسته و امام احمد گفته است‌: حدیث چاه بضاعه «‌صحیح» است‌، و یحیی بن معین و ابومحمد بن حرم نیز آن را «صحیح» دانسته‌اند. ابن عباس و ابوهریره و حسن بصری و ابن المسیب و عکرمه و ابن ابی لیلی و ثوری و داود طاهری و نخعی و مالک و دیگران نیز چنین رای داده‌اند، و امام محمد غزالی گفته‌اند: دوست داشتم که مذهب امام شافعی درباره‌ی آب بمانند مذهب امام مالک می‌بود.

و اما حدیث عبدالله بن عمربکه ‌گفته است پیامبرصفرموده‌اند: «إذا كان الماء قلتین لم یحمل الخبث»«‌هرگاه آب مقدار دو قله = «۳۸۴ کیلو بر حسب و زن و مکعبی‌ که هر طرف آن ٥/٣ و جب شخص معمولی باشد یعنی هفتاد و پنج سانتی‌متر بتوان ۳=۷۵cm۳» -‌باشد نجس نمی‌شود و آلودگی را در خود نگه نمی‌دارد»، این حدیت را پنج نفر از صحاح روایت‌ کرده‌اند. این حدیث از نظر متن و سند مضطرب است‌. «‌ابن عبدالبر»، در کتاب «‌التمهید» گفته است‌: رأی شافعی نسبت به حدیث «قلتین» از نظر تئوری ضعیف و از نظر خبر و روایتی هم ثابت نشده است.