چه کسی باید زکات را توزیع کند؟
پیامبرصنمایندگان خود را به اطراف و نواحی گسیل می‌داشت تا اموال زکات را جمع و بر مستحقین توز‌بع و تقسیم‌کنند. و ابوبکر و عمر نیز همین کار را ادامه می‌دادند. خواه در اموال ظاهری زکات مانند محصولات کشاورزی و میوه‌ها و حیوانات و معادن بوده باشد یا در اموال باطنی زکات، مانند کالاهای بازرگانی و طلا و نقره و گنجینه، همین کار را انجام می‌دادند. این شیوه کار، در توزیع و تقسیم زکات تا مدتی از دوران خلافت عثمان بن عفان همچنان معمول بود، و لی بعداً او متوجه گشت اموال باطنی زکات بسیار فراوان گشته و پی‌گیری آن ملت را دچار تنگنا ساخته و بررسی آن موجب زیان صاحبان اموال میگردد. لذا اداء زکات و توزیع آن را، به صاحبان اموال و اگذار نمود.
فقهاء بر این مطلب اتفاق نظر دارندکه: توزیع اموال زکات باطنی بر عهده خود صاحبان اموال است. زیرا سائب بن یزید گفته است: از عثمان بن عفان شنیدم که بر بالای منبر پیامبرصمی‌گفت: «ای مردم این ماه، ماه پرداخت زکات شماست، هرکس بدهی دارد آن را پرداخت‌کند، تا اموال شما پاک‌گردد، و از آن زکات را بپردازید». بیهقی با اسنادی صحیح آن را روایت‌کرده است.
نووی‌گفته است: دراین مساله خلافی نیست و یاران ما اجماع مسلمین را دراین باره نقل‌کرده‌اند. حالاکه صاحبان اموال می‌توانند زکات اموال باطنی خود را توزیع کنند، آیا بهتر است که خود توزیع را انجام دهند یا اینکه آن را به امام و پیشوای مسلمین بدهندکه توزیع‌کند؟:
علمای شافعیه می‌گویند: اگر امام عادل باشد زکات را به وی بدهند که توزیع کند بهتر است. حنبلی‌ها می‌گویند: بهتر است که صاحبان اموال، خود زکات آن را توزیع کنند و اگر به پادشاه هم بدهند جایز است.
بنا به رای مالک و حنفی‌ها، اگر اموال زکات ظاهری باشند جمع‌آوری و توزیع زکات بعهده امام مسلمین و نمایندگان وی است.
رای علمای شافعیه و حنبلی‌ها درباره اموال ظاهری مانند رای‌شان درباره اموال باطنی است.