فقه السنه

فهرست کتاب

عو‌ل

عو‌ل

عول = عول درلغت بمعنی ارتفاع و افزایش است‌گویند عال المیزان یعنی میزان بالا رفت و بمعنی میل و تمایل بجورهم می‌آید مانند «وذلك أدنى ألا تعولوا»«‌این نزدیک‌تر است باینکه ظلم نکنند و بظلم نگرایند».

در اصطلاح فقهاء عبارت است از زیادت و افزایش در سهم ذوی الفروض و نقصان و کاهش از نصیب آن‌ها در ارث‌. بعبارت دیگر مجموع سهام صاحبان فروض را بر اصل مساله افزایش داده و نصیب و بهره و رثه راکاهش می‌دهیم‌.

روایت شده که نخستین فریضه‌ای که دراسلام عول آن درآن پیش آمد بر عمر بن خطاب عرضه شد، که بعول و افزایش اصل مساله حکم داد، در‌باره شوهر متوفی و دو خواهر و ی‌. عمر خطاب به اصحابی که همراه وی بودندگفت‌: اگر از شوهر شروع‌کنم برای خواهران حقشان تمام نمی‌ماند و اگر از خواهران شروع‌کنم برای شوهر حقش تمام نمی‌ماند، نظرتان را در این باره بمن بگوئید. عباس بن عبدالمطلب‌گفت‌: به عول عمل‌کن و اصل مساله را افزایش ده برخی‌گفته‌اند این رای علی بن ابی‌طالب بوده است و برخی‌گفته‌اند این رای زید بن ثابت بوده است‌.