ضمانت صاحب حیوان = صاحب حیوان ضامن اعمال آن است
هرگاه حیوان شخصی با دست یا پا یا دهانش بچیزی آسیب برساند، صاحب آن حیوان، ضامن میباشد و باید غرامت آن را بپردازد و این قول شافعی و ابن ابی لیلی و ابن شبرمه است. مالک و لیث و اوزاعی گفته‌اند: اگر سوار یا افسار کش یا راننده حیوان، بوسیله زدن یا حرکتی، حیوان را بدین عمل و ادار نکرده باشد، ضامن آن نیست اگر سببی درکار باشد و یکی ازاشخاص فوق، حیوان را به تلف‌کردن چیزی و اداشته باشد، آن شخص حکم تلف‌کننده را دارد. چنانچه صاحب حیوان بعمد حیوان را بارتکاب جنایت موجب قصاص و ادارد، باید از صاحب حیوان قصاص بعمل آید، چون در این صورت، حیوان بمنزله آلت و و سیله ارتکاب جنایت صاحبش میباشد، پس صاحبش مرتکب جنایت عمدی شده است. و اگر حیوان بدون قصد و اراده عمدی صاحبش، موجب پیش آمدن جنایت شد، اگر موجب دیه باشد دیه برعاقله است و اگرمالی به و سیله حیوان تلف شود، غرامت آن از مال جانی که حیوانش مرتکب جنایت شده است پرداخت میگردد.
ابوحنیفه می‌گوید: اگر کسی سواربر حیوانی باشد و آن حیوان با پاهایش انسانی را لگد بزند و بمیرد دیه‌ای ندارد، چون سوار نمی‌تواند پشت سر خود را کنترل کند، لیکن اگر حیوان با دستهایش موجب تصادم یا آسیبی بشود، سوار ضامن میباشد، چون او می‌تواند حیوان را از جلو کنترل‌کند و آن را از آن کار منصرف سازد. و گفته است هرگاه کسی حیوانی را می‌راند و از آن زین یا لگام یا باری و چیزی افتاد و به انسانی برخورد کرد، راننده حیوان ضامن میباشد و باید غرامت و تاوان آن را بپردازد.
هرگاه حیوانی‌گریخت و بمالی یا انسانی، در شب یا در روز، آسیب رساند، صاحب حیوان ضمانتی بعهده ندارد، چون در آن تعمدی و قصدی نداشته است. هرگاه کسی سوار بر چهارپائی شد و مردی دیگر آن چهار پا را زد یا سیخنک زد و انسانی را زیر دست و پا گرفت یا جفتک و لگد زد، یا رم کرد و با کسی تصادم کرد و او را کشت، سوار ضامن نیست، بلکه خسارت و تاوان بعهده کسی است که حیوان را زده یا سیخنک نموده یا رم داده است. اگر چهار پا خود آن شخص تحریک‌کننده را لگد زد و مرد خونش هدر میباشد، چون خودش سبب آن کار بوده است و سوار تقصیری ندارد.
اگر چهار پا سوار را در اثر تحریک آن شخص به زمین زد و کشت، خونبها و دیه مقتول بر عاقله شخصی تحریک‌کننده است. هرگاه چهارپائی در سر راه خود، شاشید یا مدفوع انداخت و راه می‌رفت و شخص دیگری در اثر آن پایش لغزید، و هلاک شد، صاحب حیوان ضامن نیست حتی اگر آن را نگاه داشته بود، باز هم ضامن نیست.