فقه السنه

فهرست کتاب

یمین منعقده و سوگند جدی و حکم آن

یمین منعقده و سوگند جدی و حکم آن

این نوع یمین و قسم‌، سوگندی است که قسم یادکننده‌، بقصد و به جد، بدان اقدام می‌کند و بر آن مصمم است‌، پس سوگند عمدی و مقصود و جدی است و یک سخن لغو و بیهوده و بدون قصد نیست‌، که بر زبان جاری شود، و جنبه تعارف و عادت داشته باشد بلکه ‌کاملا جدی است‌.

برخی‌گفته‌اند یمین منعقده و جدی آنست که شخص برکاری قسم بخورد که در آینده‌، آن را انجام دهد یا انجام ندهد.

حکم چنین قسمی آنست که اگر آن را بشکنند و بمقتضای آن عمل نکنند، و اجب است که کفاره و تاوان آن را بدهند. خداوند می‌فرماید: ﴿لَّا یُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِیٓ أَیۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن یُؤَاخِذُكُم بِمَا كَسَبَتۡ قُلُوبُكُمۡۗ وَٱللَّهُ غَفُورٌ حَلِیمٞ٢٢٥[البقرة: ۲۲۵]. «خداوند شما را با قسم‌های لغو و بدون قصد، مواخذه نمی‌کند و لی در قسم‌هائی که قلبتان قصد آن را می‌کند و بر آن تصمیم دارید، شما را مواخذه می‌کند و خداوند آمرزنده و درستکار است».و باز هم می‌فرماید: ﴿لَا یُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِیٓ أَیۡمَٰنِكُمۡ وَلَٰكِن یُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ ٱلۡأَیۡمَٰنَۖ فَكَفَّٰرَتُهُۥٓ إِطۡعَامُ عَشَرَةِ مَسَٰكِینَ مِنۡ أَوۡسَطِ مَا تُطۡعِمُونَ أَهۡلِیكُمۡ أَوۡ كِسۡوَتُهُمۡ أَوۡ تَحۡرِیرُ رَقَبَةٖۖ فَمَن لَّمۡ یَجِدۡ فَصِیَامُ ثَلَٰثَةِ أَیَّامٖۚ ذَٰلِكَ كَفَّٰرَةُ أَیۡمَٰنِكُمۡ إِذَا حَلَفۡتُمۡۚ وَٱحۡفَظُوٓاْ أَیۡمَٰنَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ یُبَیِّنُ ٱللَّهُ لَكُمۡ ءَایَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ٨٩[المائدة: ۸۹]. «خداوند شما را به قسم‌های لغو و غیرعمدی مواخذه نمی‌کند و لی شما را برشکستن قسم‌های منعقده و جدی و مصممانه مواخذه می‌کند.کفاره و تاوان‌ کسی که چنین قسمی را بشکند و بمقتضای آن عمل نکند، آنست که ده نفر مستمند را اطعام دهد از غذای متوسطی که خودشان می‌خورند یا بده نفر لباس بپوشاند یا بنده‌ای را آزادکند و اگر آن‌ها را نداشت و نیافت سه روز روزه بگیرد اینست‌کفاره و تاوان سوگندهایتان اگر بمقتضای آن‌ها عمل نکردید. هرگاه قسم خوردید، سوگندهای خویش را حفظ کنید یعنی بمقتضای آن‌ها عمل‌کنید، این چنین خداوند آیات و احکام خود را برای شما بیان می‌کند باشد که شکرگزار باشید»‌.