فقه السنه

فهرست کتاب

کم‌ترین مدت حمل و بیشترین مدت آن

کم‌ترین مدت حمل و بیشترین مدت آن

حداقل مدتی که جنین درآن پدید می‌آید و زنده متولد می‌شود، شش ماه است چون خداوند می‌فرماید: ﴿وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا[الأحقاف: ۱۵]. مع قوله: ﴿وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ[لقمان: ۱۴]. «هرگاه حمل و شیرخوارگی سی ماه باشد و مدت شیرخوارگی و از شیرگرفتگی دو سال باشد شش ماه برای حمل می‌ماند. و جمهور فقهاء برآنند.کمال بن الهمام از پیشوایان حنفیه‌گفته است‌: براستی عادت مستمر اینست که مدت حاملگی بیشتر از شش ما‌ه است و چه بسا سال‌های سال می‌گذرد و تولد نوزاد شش ماهگی شنیده نمی‌شود. و در یکی ازاقوال حنابله حداقل مدت حمل ٩ ماه است‌. و قانون مصری با قول جماهیر علماء مخالفت‌کرده و قول حنابله و پزشکان قانونی را قبول‌کرده است که حداقل مدت حمل را ٩ ماه قمری و هلالی یعنی ٢٧٠ روز گرفته است‌، چون حداکثر و غالب اینست‌. همانگونه که در حداقل مدت حمل اختلاف‌کرده‌اند، در حد اکثرش نیز اختلاف‌ کرده‌اند که بعضی ازجمله حنفیه آن را دو سال و برخی ٩ ماه و برخی یک سال هلالی یعنی ٣٥٤ روز می‌دانند و قانون رای پزشک قانونی را پذیرفته است لذا اکثر مدت حمل را یک سال شمسی یعنی ٣٦٥ روزمی‌داند برای اثبات نسب و ارث و و قف و و صیت‌، آن را معتبر می‌داند.

اما قانون رای ابویوسف که فتوای مذهب حنفی برآنست را پذیرفته است در اینکه برای حمل بیشترین و قت منصوص در نظرگرفته می‌شود و رای پیشوایان سه‌گانه را در شرط قرار دادن تولد کامل حمل بصورت زنده برای این که استحقاق ارث بیابد را، پذیر‌فته است‌.

و رای محمد بن الحکم را قبول‌کرده است که می‌گوید حمل و قتی ارث می‌برد که تا یک سال از تاریخ و فات شوهر یا تاریخ جدائی پدر و مادرش از هم بگذرد، یعنی اگر بیشتر بگذرد ارث نمی‌برد. در مواد ٤٢ و ٤٣ و ٤٤ چنین آمده است‌:

ماده۴۲-‌‌از ترکه میت بیشترین سهم بر فرض‌ مذکر یا مونث بودن جهت حمل متوقف می‌شود.

ماده ٤٣- ‌هرگاه ‌کسی بمیرد و همسری یا همسری در عده طلاق از خود بجای بگذارد زمانی حمل آن زن‌، ارث از متوفی می‌برد که تا انقضای ٣٦٥ روز از تاریخ و فات‌، یا جدائی‌، زنده متولد شود و حمل از پدرش ارث نمی‌برد مگر در یکی ازدو حالت زیر:

۱- که حداکثر تا ٣٦٥ روز از تاریخ فوت یا جدائی زنده متولد شود، اگرمادرش در عده و فات یا عده جدائی باشد و مورث در اثنای عده بمیرد.

۲- حمل حداکثر تا مدت ٢٧٠ روز از تاریخ و فات مورث زنده متولد شود اگر در و قت و فات‌، زوجیت برقرار باشد.

ماده ٤٤- ‌اگر سهم‌کسی که بخاطرحمل متوقف شده بود و حداقل را گرفته بود و با تولد حمل سهمش افزایش می‌یافت باقیمانده را از و ارثانی می‌گیرد که بیشتر از سهم خودگرفته بودند و اگر بیشترگرفته بود مقدار اضافی را به مستحقان برمی‌گرداند.