شرایط قصاص بغیر از نفس و بغیر از قتل
برای قصاص غیرازقتل شرایط زیر باید متحقق باشد تا قصاص صورت‌گیرد: ۱- عقل ۲- بلوغ ۳- تعمد در جنایت ۴- باید خون جانی و مجنی علیه برابر باشد. برای مساوات و برابر بودن آن‌ها عبودیت و بندگی و کفر تاثیر دارد نه صفات دیگر. پس اگر شخص حر و آزاده‌ای بندهای را زخمی‌کرده باشد یا اندامی را از او قطع کرده باشد، از او قصاص نمی‌شود و اگر مسلمانی‌کافری را زخمی یا اندامی از او را بریده باشد از او نیز قصاص نمی‌شود، چون مساوات و برابری خون‌شان موجود نیست چون ارزش خون بنده نسبت به آزاده و ارزش خون ذمی نسبت بخون مسلمان‌کمتر است، پس هرگاه قصاص و اجب نباشد بدل و عوض آن که دیه و خونبها است، و اجب میگردد و لی اگرعکس آن باشد یعنی عبدی جراحتی به شخص آزاده‌ای رسانده باشد یا کافر ذمی جراحتی به مسلمانی رسانده باشد، آنان قصاص می‌شوند. و بنا بنظر حنفی‌ها بین مسلمان و کافر نیز قصاص اندام‌ها و اجب است .
باز هم‌گفته‌اند: بغیر از قتل نفس در میان زن و مرد برای اندام‌ها قصاص نیست بلکه دیه است.