فقه السنه

فهرست کتاب

غیبت و لی

غیبت و لی

در صورتی که و لی خویشاوند نزدیک و جامع شرایط و لایت نکاح‌، حاضر باشد خویشاوند دو‌ر حق نکا‌ح‌کردن مولیه را ندارد، برای مثال و قتی که پدر حاضر باشد برادر یا عمو یا... حق و لایت ازدواج را ندارد، اگر یکی از آن‌ها دخترصغیره یا امثال او را نکاح‌کرد، بدون اینکه پدراجازه یا و کالت داده باشد، این عقد عقد فضولی است که صحت آن موکول و موقوف به اجازه پدر می‌باشد. اما اگر و لی خویشاوند نزدیک‌، غایب باشد، بگونه‌ای که خواستگار مناسب و هم‌کف‌ء انتظارکسب رای او را نداشت‌، در اینصورت و لایت به و لی بعد از او، منتقل می‌گردد تا مصلحت از بین نرود و غایب بعد از برگشت حق اعتراض بر این نکاح را ندارد، چون در حال غیبت حکم معدوم را دارد و این حق به و لی بعد ازاو منتقل می‌شود و این مذهب حنفیه است.

امام شافعی می‌گوید: اگرولی قریب و نزدیک حاضر باشد و لی بعید و دور صیغه نکاح اجراکند، نکاح باطل است‌. اگر و لی نزدیک غایب باشد و لی بعد از او حق نکاح‌کردن را ندارد، بلکه باید قاضی نکاح را انجام دهد. در بدایه المجتهد آمده است که در این باره اقوال امام مالک مختلفند. یکبار می‌گوید: اگر و لی دور، نکاح را اجرا کرد و و ‌لی نزدیک نیز حضور داشت‌، نکاح فسخ می‌شود، یکبار گفته است‌: نکاح جایز است و یکبار گفته‌: و لی نزدیک در این صورت می‌تواند، نکاح را بپذیرد و می‌تواند نکاح را فسخ‌کند، و گفته است‌: که همه این اختلاف درباره و لی غیر از پدرنسبت بدختر دوشیزه‌اش و درباره و صی نسبت به «محجور علیه» او می‌باشد و در این دو مورد اختلاف ندارندکه نکاح فسخ می‌گردد. یعنی اگرغیر از پدر،‌کسی دیگر، دختر باکره او را نکاح‌کند، و او حضور داشته باشد، یا غیر از و صی‌،‌کسی دیگر «‌محجور علیها» را نکاح کند، و و صی نیز حضور داشته باشد، در هردو مورد، نکاح فسخ‌ می‌گردد.

امام مالک نیز با امام ابوحنیفه موافق است در اینکه اگر و لی قریب و نزدیک غایب باشد و لایت به و لی بعید و دور منتقل می‌گردد.