شرایط اخذ جزیه
برای گرفتن جزیه، حریت و عدل و رحمت، شرط است پس باید از کسانی گرفته شودکه دارای این شرایط باشند:
۱- نرینه و مذکر بودن ، ۲- اهل تکلیف ، ۳- حریت، چون خداوند می‌فرماید: ﴿قَٰتِلُواْ ٱلَّذِینَ لَا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ﴾[التوبة: ۲۹]. که در این فصل بیان و تفسیر شد. یعنی از کسانی که از روی قدرت و دارائی قادر بپرداخت جزیه باشند، جزیه بگیرید، پس جزیه بر زن و کودک و برده و بنده و دیوانه و اجب نیست، همانگونه که ازمسکینی که مستحق صدقه است، نیز گرفته نمی‌شود و همچنین ازکسی که قدرت‌کارکردن ندارد و کسی که کور است یا زمین‌گیر و ازکار افتاده است و امثال آن از بیماران و ناتوانان.
و بر راهبان د‌یرها نیز و اجب نیست، مگر اینکه جزو اغنیاء و ثروتمندان باشند. مالکسگوید: «سنت بدین حکم‌کرده است که جزیه بر زنان اهل‌کتاب و کودکان‌شان نیست و جزیه تنها از مردانی‌گرفته می‌شودکه به حد بلوغ رسیده باشند».
اسلم روایت کرده است که عمر خطاب به امیران سپاه خویش نوشت: «از زنان و کودکان جزیه مگیرید و تنها از مردانی جزیه بگیرید که برریششان تیغ زده شده باشد یعنی مردان بالغی که ریش درآورده‌اند». بدیهی است که مجنون حکم کودک دارد.