۱۶- اذان و اقامه گفتن برای نمازی که فوت شده است
اگر کسی خوابش برد تا اینکه و قت نماز گذشت، یا اینکه نمازش را فراموش کرد، تا اینکه و قت آن سپری شد، شرعا ًمیتواند بوقت بجای آوردن آن نماز، اذان و اقامه بگوید، در روایت ابوداود درباره داستان خوابیدن پیامبرصو یارانش که بیدار نشدند، تا اینکه خورشید طلوع کرد، آمده است که: «ایشان به بلال دستور داد، تا اذان و اقامه گوید، و نماز را بجای آورد». اگر نمازهای فوت شده چند تا باشند، مستحب است که به آهستگی برای نماز اول اذان و اقامه بگوید و بعد برای هر نمازی فقط اقامه گوید. اثرم گفته است: از ابوعبدالله سوال شد: اگر مردی بخواهد نمازش را قضا کند، درباره اذان چه کند؟ او از حدیث هشیم از ابوالزبیر از نافع بن جبیر از ابوعبیده بن عبدالله از پدرش یاد کرد که: «مشرکان در جنگ خندق پیامبرصرا مشغول داشتند و نتوانست چهار نماز را بجای آورد، تا اینکه مدتی از شب گذشت، گفت: پیامبر به بلال دستور داد که اذان و اقامه، گفت، آنوقت نماز ظهر را گزارد، سپس دستور داد اقامه را گفت، و نماز عصر را گزارد، سپس به وی دستور داد که اقامه گفت و نماز مغرب را گزارد، سپس به وی دستور داد که اقامه گفت و نماز مغرب را گزارد، سپس به وی دستور داد که اقامه گفت و نماز عشاء را گزارد».