آب نوشیدن از آن
سنت است کسی که از آب زمزم مینوشد، آن را بنیت شفا از بیماری و خیر دنیا و دین بنوشد. چون پیامبرصفرمود: «ماء زمزم لما شرب له»«آب زمزم بهر نیتی خورده شود، برای شفا و درمان است و سودمند و اقع میشود». سعید بن سعید گفت: من عبدالله بن المبارک را در مکه دیدم که برایش آب زمزم آوردند و خواست از آن جرعهای بنوشد، سپس روی بکعبه ایستاد و گفت: «خداوندا ابن ابی الموالی از محمد بن المنکدر و او از جابر برایم نقل کرده است که پیامبرصگفت: «ماء زمزم لما شرب له». و من آن را به منظور رفع عطش در روز قیامت مینوشم، سپس آن را نوشید». احمد با سند صحیح و بیهقی آن را روایت کردهاند.
ابن عباسگوید: پیامبرصگفت: «ماء زمزم لما شرب له، إن شرته تستشفی شفاك الله، وإن شربته لشبعك، الله أشبعك الله، وإن شربته لقطع ظمئك قطعه الله، وهی هزمة جبرائیل وسقیا الله إسماعیل»«آب زمزم به هر منظوری نوشیده شود، برای آن سودمند است و آن را برآورده میکند، اگر آن را به منظور طلب شفا از بیماری بنوشی، خدا ترا شفا میدهد و اگر آن را به منظور سیر شدن از گرسنگی بنوشی، خدا ترا سیر خواهد کرد و اگر آن را به منظور رفع تشنگی بنوشی، خدا تشنگی شما را رفع میکند، آن حفرهای است که جبریل بوجود آورد و خداوند بدان اسماعیل را سیراب ساخت». دارقطنی و حاکم آن را آوردهاند و حاکم بدان افزوده است: «وإن شربته مستعیذا، أعاذك الله»«اگر آن را به منظور استعاذه و پناه بردن به خداوند، بنوشی خدا ترا پناه دهد».
مستحب است که آن را با تانی و به سه نوبت و با نفس کشیدن، بنوشی و روبه قبله و کاملا سیراب شده بنوشید، یعنی آنقدر بنوشد که بتمامی سیراب و پر شود. و حمد و ستایش خدای گوید و دعای ابن عباس را بخواند ابوملیکه گوید: مردی به نزد ابن عباس آمد، گفت: از کجا میآیی؟ گفت: از آب زمزم نوشیدم. ابن عباس گفت: آنگونه که لازم است نوشیدی؟ او گفت: چگونهای ابن عباس؟ ابن عباس گفت: هرگاه از آن نوشیدی، روی به قبله کن و ذکر خدایگوی، و سه بار نفس بکش و آنگاه از آن، آنقدر بنوش که شکمت از آن پر شود و بتمامی سیراب شده باشی -تا پهلوهایت بالا میآید- چون فارغ شدی حمد خدایگوی، زیرا پیامبرصگفت: «آیة ما بیننا وبین المنافقین أنهم لا یتضلعون من زمزم»«فرق بین ما و منافقان آنست که منافقان از آب زمزم آنقدر نمینوشند که پهلوهایشان بالا بیاید». بروایت ابن ماجه و دارقطنی و حاکم.
ابن عباس چون از آب زمزم مینوشید میگفت: «اللهم إنی أسألك علما نافعا، ورزقا واسعا، وشفاء من كل داء». «خداوندا از تو دانش سودمند و روزی فراخ و شفای هرگونه بیماری را میخواهم».