چه کسانی را میتوان و کیل کرد و چه کسانی را نمیتوان و کیل کرد
مردی که عاقل و بالغ و آزاده باشد چون دارای اهلیت کامل و شایستگی کامل است، میتواندکسی را و کیل خودکند، چون هرکس که دارای این صفات باشد، میتواند خود برای خود کسی را عقدکند و هرکس که چنین شرایطی داشته باشد میتواندکسی را و کیل خودکند. اما اگر کسی اهلیت و شایستگی نداشت یا اهلیت و شایستگی ناقص داشت او حق نداردکه دیگری را بجای خود و کیل بگیرد، مانند: دیوانه، و کودک، و بنده و سفیه و سبک عقل، چون اینها خود نمیتوانند، برای خود عقد نکاح ببندند و استقلال ندارند، پس نمیتوانند و کیل بگیرند فقیهان درباره اینکه آیا زن بالغ و عاقل میتواند برای نکاحکردن خود، و کیل بگیرد یا خیر، اختلاف دارند چون دراینکه ازدواج با اجراکردن صیغه عقد از طرف او، منعقد میشود یا خیر، اختلاف دارند.... ابوحنیفه میگوید چون او میتواند خود را نکاحکند، پس و کیلگرفتن او چون و کیلگرفتن مردان صحیح است و مادام که اجرایعقد صیغه نکاح از حقوق او است پس حق داردکه دیگری را برای اجرای صیغه عقد و کیل بگیرد. اما جمهور علماگویند: و لی او حق دارد بدون و کالت از طرف او او را نکاحکند اگرچه رضایت او نیزمعتبر است. بعضی از علمای شافعیه بین و لی که پدر یا جد باشد با و لی که غیر آنان باشد، فرقگذاشتهاند و گفتهاند: پدر و جد نیازی ندارند باینکه زن آنان را و کیلکند، و لی دیگران بدون و کالت دادن زن، حق نکاح او را ندارند.