شرایط موصی
موصی باید دارای اهلیتکامل و شایسته برای اعمال خیرو تبرعی باشد و کمال اهلیت بداشتن عقل و بحد بلوغ رسیدن و داشتن حریت و آزادی و دارای اختیار بودن و نداشتن حجر به سفاهت و غفلت، تحقق مییابد اگر موصی ناقص الاهلیه باشد بدیمنعنی کهکودک صغیر یا دیوانه یا عبد و بنده یا مجبور و مکره یا محجور علیه باشد و صیتش صحیح نیست.
از این قاعده دو چیز استثناء میگردد:
۱- وصیتکودک صغیری که دارای تمییز است در ارتباط بتجهیز و تکفین و تدفین او مادام که در حدود مصلحت باشد قابل اجرا و تنفیذ است.
۲- وصیت محجور علیه به سبب سفاهت درکارهای خیریه مانند تعلیم قرآن و بنای مساجد و ساختن و اداره بیمارستانها صحیح است، سپس اگر و رثهای داشت و و رثه بوصیت او راضی بودند، وصیت او از ک ل دارائیش قابل تنفیذ است و همچنین اگر و ارثی هم نداشته باشد باز هم ازگل دارائی او قابل تنفیذ است و اما اگر و ارثانی داشت و بوصیت او راضی نبودند، تنها از یک سوم مال او و صیتش قابل تنفیذ و اجرا است. و این مذهب علمای حنفی است. امام مالک مخالفت کرده و وصیت ضعیف العقل و کودک صغیری که معنی تقرب بخدا را میفهمد جایز دانسته است و کسی که مورد اصابت قرار گرفته و دیوانه شده است و گاهی بههوش میآید، و صیتش جایز است بشرط آنکه آنقدر عقلش برسدکه چیزی را که بدان وصیت میکند بشناسد و آن را تشخیص دهد و همچنین کودک صغیری که چیزی را که بدان وصیت میکند، تعقل نماید و سخن زشت و منکر نگوید، وصیت او جایز و قابل اجرا است.
قانون قضائی مصر وصیت سفیه و نادان و غافل را اگر مقام قضائی مخصوص اجازه دهد قابل تنفیذ و اجرا میداند.