فقه السنه

فهرست کتاب

عده زنی که مدخول بها است و همبستری با وی صورت ‌گرفته است

عده زنی که مدخول بها است و همبستری با وی صورت ‌گرفته است

﴿وَٱلۡمُطَلَّقَٰتُ یَتَرَبَّصۡنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلَٰثَةَ قُرُوٓءٖۚ[البقرة: ۲۲۸]. «زنانی که طلاق داده می‌شوند باید سه قرء صبرکنند و ازدواج ننمایند».

«‌قروء» جمع «‌قرء» است و «‌قرء» بمعنی حیض است پس عده آن‌ها دیدن سه نوبت حیض است‌. ابن القیم این رای را ترجیح داده است و می‌گوید: لفظ «‌قرء» در کلام شارع مقدس تنها بمعنی «‌حیض» بکاررفته است‌.

و در کلام شارع حتی در یک مورد هم بمعنی «طهر = پاکی ازحیض» بکارنرفته است بنابر‌این دراین آیه حمل لفظ «‌قره‌ء» برمعنی معهود و معروف‌ کلام شارع بهتر است‌. زیرا پیامبرصخطاب به زن مستحاضه = همیشه در حیض‌،‌گفت‌: «دعی الصلاة أیام إقرائك» «‌در روزهای حیضت نماز را ترک کن‌». بدیهی است که پیامبرصکلام خدا را بیان می‌کند و بزبان قوم او قرآن نازل شده است‌، از نظرقاعده (‌اصول فقه‌) هرگاه یک لفظ مشترک درکلام او در یکی از معانی مشترک استعمال شد، در موارد دیگر نیز این لفظ به همین معنی بکار می‌رود و حمل بر آن معنی‌، و اجب است‌، مگر اینکه اراده معنی دیگری از آن در موردی ثابت شده باشد. البته این استعمال پیامبرصزبان قرآن می‌شود که خطاب بما آمده است‌، اگر چه در سخن دیگران این لفظ معنی دیگری داشته باشد. پس هرگاه ثابت شد که شارع لفظ «قرء» را بمعنی حیض بکار برده است‌، می‌دانیم که این زبان شارع است و در شرع همین معنی را از آن اراده می‌کنیم و سیاق آیه نیز بر همین معنی دلالت داردکه می‌فرماید:

﴿وَلَا یَحِلُّ لَهُنَّ أَن یَكۡتُمۡنَ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ فِیٓ أَرۡحَامِهِنَّ[البقرة: ۲۲۸]. «برای آنان حلال نیست‌، آنچه را که خداو‌ند در رحم‌شان آفریده است‌، پنهان کنند».

بیشتر مفسرین می‌گویند: آنچه که خداو‌ند در رحم آن‌ها آفریده است یا حیض است یا حاملگی‌. چیزی که در رحم خلق شده حیض و جودی است که علمای سلت و خلت آن راگفته‌اند. و هیچ‌کس آن را بمعنی طهر نگفته است و خداوند می‌فرماید: ﴿وَٱلَّٰٓـِٔی یَئِسۡنَ مِنَ ٱلۡمَحِیضِ مِن نِّسَآئِكُمۡ إِنِ ٱرۡتَبۡتُمۡ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَٰثَةُ أَشۡهُرٖ وَٱلَّٰٓـِٔی لَمۡ یَحِضۡنَۚ وَأُوْلَٰتُ ٱلۡأَحۡمَالِ أَجَلُهُنَّ أَن یَضَعۡنَ حَمۡلَهُنَّۚ[الطلاق: ۴]. «‌عده زنان شما که از حیض مایوس شده‌اند و از سن حیض گذشته‌اند، اگر در خونی که از آنان جاری می‌شود شک‌کردید که آیا از خون حیض است یا غیررحیض‌، عده‌شان سه ماه است‌. و همچنین عده زنان شما که هنوز به سن حیض نرسیده‌اند، نیز سه ماه است‌. و عده زنان آبستن و حامله آنست که و ضع‌- حمل کنند همینکه و ضع حمل ‌کردند عده‌شان پایان می‌یابد»‌.

و در جای دیگر در قرآن آمده است‌: ﴿فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ[الطلاق: ۱]. «یعنی آنان را و قتی طلاق دهیدکه به استقبال عده بروند نه و قتی که در آن هستند».عده‌ای که زن مطلقه باستقبال آن می‌رود حیض است نه طهر چون در حال طهر به استقبال طهر نمی‌رود بلکه به استقبال حیض می‌رود‌.