فقه السنه

فهرست کتاب

ولی و سرپرست مال یتیم می‌تواند از آن بخورد

ولی و سرپرست مال یتیم می‌تواند از آن بخورد

خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَن كَانَ غَنِیّٗا فَلۡیَسۡتَعۡفِفۡۖ وَمَن كَانَ فَقِیرٗا فَلۡیَأۡكُلۡ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ[النساء: ۶]. «اگر سرپرست یتیمی بی‌نیاز و مال‌دار است‌، از دریافت حق‌الزحمه خودداری کند و کسی که نیازمند است در حد متعارف و برابر عرف از آن استفاده نماید».

از این آیه استفاده می‌شودکه و لی و سرپرست غنی در مال یتیم حقی ندارد و مزد و پاداش سرپرستی او نزد خداوند است و اگر حاکم و قاضی چیزی برای او تعیین‌کرد، برای او حلال است‌.

ولی اگر فقیر باشد حق دارد از مال یتیم برابر عرف و عادت و در حد متعارف مزد و اجرت عمل خویش را بردارد. حضرت عایشه دباره این آیه ‌گفت‌: این آیه درباره و لی و سرپرست یتیم‌ که مال او را اصلاح می‌کند و آن را نگه می‌دارد، نازل شده است که اگر فقیر باشد برابر عرف و در حد متعارف از آن می‌خورد.

بروایت از عمرو بن شعیب و او از پدرش و از جدش مردی پیش پیامبرصآمد و گفت‌: من فقیر و تنگ‌دست هستم و یتیمی دارم‌. پیامبرصگفت‌: «كل من مال یتیمك غیر مسرف ولا مبادر ولا متأثل» «‌از مال یتیمت بخور بدون اینکه اسراف‌ کنی و بدون اینکه در خوردن مال او شتاب‌ کنی از ترس اینکه بسن بلوغ و احتلام رسد و بدون اینکه قصد جمع‌کردن و پس‌انداز از آن داشته باشی‌» یعنی نباید بیش از اجرت‌المثل عمل خود بخورد و مقصود نهی از بیش از اجرت المثل است‌.