اطمعه و مواد خوراکی

اطمعه جمع طعام است و عبارت است از چیزهائی‌ که انسان آن‌ها را می‌خورد و از آن‌ها تغذیه می‌کند، خواه قوت باشند یا غیر آن‌. در قرآن آمده است‌: ﴿قُل لَّآ أَجِدُ فِی مَآ أُوحِیَ إِلَیَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٖ یَطۡعَمُهُۥٓ﴾[الأنعام: ۱۴۵]. «‌بگو در آنچه که بر من و حی شده است طعامی را نمی‌یابم‌ که بر خورنده آن حرام باشد مگر...».بدیهی است‌ که طعام و خوراکی‌هائی حلال هستند، که پاک باشند و نفس بدان‌ها مایل باشد که خداوند می‌فرماید: ﴿یَسۡ‍َٔلُونَكَ مَاذَآ أُحِلَّ لَهُمۡۖ قُلۡ أُحِلَّ لَكُمُ ٱلطَّیِّبَٰتُ﴾[المائدة: ۴]. «‌ای محمد از تو می‌پرسند که چه چیز برایشان حلال است‌، بگو همه چزهائی که پاک باشند و نفس بدان‌ها مایل باشد حلال هستند».

و مقصود از کلمه «طیب» در اینجا چیزهائی است که نفس آن را پاک می‌داند و بدان‌ها علاقمند است‌، و مشتهی می‌باشند. مانند: ﴿وَیُحِلُّ لَهُمُ ٱلطَّیِّبَٰتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیۡهِمُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَ﴾[الأعراف: ۱۵۷]. «‌خداوند خوراکی‌های پاک و حلال را برای‌شان حلال و خوراکی‌های آلوده و حرام را برای‌شان حرام می‌کند».مواد خوراکی بعضی جامد و بعضی حیوانی هستند، مواد خوراکی جامد همگی حلال هستند ‌مگر آلوده و نجس و یا بوسیله چیز دیگری نجس شده باشد یا مضر و مست کننده و یا متعلق بدیگری باشند که این‌ها حرام می‌باشند مواد نجس مانند خون و امثال آن و مواد آلوده مانند روغنی که موش مرده در آن باشد. چون پیامبرصدر روایتی که بخاری از میمونه نقل کرده است و از او سوال شده درباره روغنی که موش در آن افتاده باشد گفت‌: «القوها، وما حولها فاطرحوه، وكلوا سمنكم»«‌موش را و پیرامون آن را دور بریزید و بقیه روغنتان را بخورید».

از این حدیث استنباط می‌شود که جامد هرگاه جانور مرداری در آن افتد پیرامون آن دور ریخته می‌شود، و قتی‌ که متحقق باشد که اجزای آن بدیگر قسمت‌ها نرسیده است.

و اما مواد خوراکی مایع با برخورد به چیزهای نجس و آلوده‌، آلوده و نجس می‌شوند.