فقه السنه

فهرست کتاب

حکم بیع ‌فاسد

حکم بیع ‌فاسد

بیع صحیح آنست که موافق دستور شارع صورت‌ گرفته باشد و ارکان و شرایط بیع را داشته باشدکه موجب ملکیت‌کالای فروخته شده برای خریدار و ملکیت بها برای فروشنده و حلال بودن بکارگیری آن‌ها است برای هر دو.

هرگاه عقد بیع مخالف با دستور و امرشارع باشد آن بیع صحیح نیست‌، بلکه فاسد و باطل می‌باشد. پس بیع فاسد بیعی است که مطابق شرع اسلام نباشد و لذا آن بیع درست نیست و منعقد نمی‌گردد و حکم شرعی بر آن مترتب نیست و موجب مالکیت نمی‌شود، اگرچه مشتری‌کالای فروخته شده را تصرف هم‌کرده باشد، چون حرام موجب ایجاد ملکیت حلال نمی‌شود. قرطبی‌گفته است‌: «‌هربیع و معامله‌ای که ازحرام آشکار ناشی شده باشد، فسخ می‌گردد. پس بر خریدار است که خود کالا را بصاحبش برگرداند و اگر بدست اوتلف شده بود باید قیمت آن را اگر دارای قیمت بود مسترد گرداند، مانند زمین و ملک و کالا و حیوان و مثل و مانند آن را بصاحب کالا برگرداند، مانند چیزهائی که پیمانه دارند یا و زن دارند، خواه خوراکی یا کالای دیگری باشند‌»‌.